Module WXC-1304:
Iaith Cerddoriaeth I
Iaith Cerddoriaeth I 2024-25
WXC-1304
2024-25
School of Arts, Culture And Language
Module - Semester 1
20 credits
Module Organiser:
Stephen Rees
Overview
Mae cerddoriaeth o wahanol gyfnodau ac arddulliau yn cael ei chyfansoddi yn ôl egwyddorion amrywiol. Ers yr ail ganrif ar bymtheg mae llawer o gerddoriaeth y gorllewin, fodd bynnag, yn rhannu rhai nodweddion hanfodol: cordiau ac alawon – mae hyn yn wir am yr hyn y gallem ei alw'n gerddoriaeth 'gelf' a 'phoblogaidd'. Boed yn ymgysylltu â cherddoriaeth trwy wrando, astudio sgorau neu drwy berfformio, mae'n hanfodol datblygu ymwybyddiaeth a dealltwriaeth sylfaenol o'r blociau adeiladu sy’n sail i’r gerddoriaeth honno.
Mae myfyrwyr yn gweithio trwy gynllun astudio a fydd yn datblygu sgiliau sylfaenol wrth ddarllen sgôr, dadansoddi, a rhan-ysgrifennu. Bydd y prif ffocws ar adeiladu dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth o fathau o gordiau cyffredin (diatonig a cromatig) wrth iddynt ymddangos mewn dilyniant cordiol sylfaenol, a sut maent yn ymwneud ag adeiladwaith melodig. Bydd y modiwl hefyd yn archwilio hanfodion ffurf a strwythur cerddorol. Bydd enghreifftiau'n cael eu tynnu o gerddoriaeth o'r cyfnod arfer cyffredin yn ogystal ag o gerddoriaeth boblogaidd fodern a jazz. Mae'r modiwl yn addas ar gyfer y myfyrwyr hynny nad oes ganddynt lawer neu ddim gwybodaeth flaenorol am egwyddorion harmonig, melodig neu gwrthbwyntiol (e.e. y rhai nad ydynt wedi gwneud harmoneiddio corâl fel rhan o Safon Uwch neu gyfatebol), ac i'r myfyrwyr hynny sydd heb hyder yn eu sgiliau yn y maes hwn.
Mae cerddoriaeth o wahanol gyfnodau ac arddulliau yn cael ei chyfansoddi yn ôl egwyddorion amrywiol. Ers yr ail ganrif ar bymtheg mae llawer o gerddoriaeth y gorllewin, fodd bynnag, yn rhannu rhai nodweddion hanfodol: cordiau ac alawon – mae hyn yn wir am yr hyn y gallem ei alw'n gerddoriaeth 'gelf' a 'phoblogaidd'. Boed yn ymgysylltu â cherddoriaeth trwy wrando, astudio sgorau neu drwy berfformio, mae'n hanfodol datblygu ymwybyddiaeth a dealltwriaeth sylfaenol o'r blociau adeiladu sy’n sail i’r gerddoriaeth honno.
Mae myfyrwyr yn gweithio trwy gynllun astudio a fydd yn datblygu sgiliau sylfaenol wrth ddarllen sgôr, dadansoddi, a rhan-ysgrifennu. Bydd y prif ffocws ar adeiladu dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth o fathau o gordiau cyffredin (diatonig a cromatig) wrth iddynt ymddangos mewn dilyniant cordiol sylfaenol, a sut maent yn ymwneud ag adeiladwaith melodig. Bydd y modiwl hefyd yn archwilio hanfodion ffurf a strwythur cerddorol. Bydd enghreifftiau'n cael eu tynnu o gerddoriaeth o'r cyfnod ymarfer cyffredin yn ogystal ag o gerddoriaeth boblogaidd fodern a jazz. Mae'r modiwl yn addas ar gyfer y myfyrwyr hynny nad oes ganddynt lawer neu ddim gwybodaeth flaenorol am egwyddorion harmonig, melodig neu gwrthbwyntiol (e.e. y rhai nad ydynt wedi gwneud harmoneiddio corâl fel rhan o Safon Uwch neu gyfatebol), ac i'r myfyrwyr hynny sydd heb hyder yn eu sgiliau yn y maes hwn.
Assessment Strategy
Trydydd Dosbarth: D- i D+ (40%-49%) Y gamp hollbwysig yw dangos gafael sylfaenol ar y medrau technegol/nodiannol a’r rheolau theoretig sy’n sylfaenol i gerddoriaeth diwedd y Dadeni a/neu oes yr arfer cyffredin. Dealltwriaeth lawn o nodiant staff, ond dealltwriaeth sylfaenol yn unig o arfer cerddorol yn y cyfnod hanesyddol a astudiwyd; meistrolaeth sylfaenol ar fedrau allweddol sy’n gysylltiedig â’r pwnc, gyda gallu cyfyngedig i ddefnyddio’r medrau hyn mewn cyd-destunau cerddorol eraill; dangosiad cyfyngedig o greadigrwydd unigol o fewn y cyd-destun dan sylw. Cyflwynir gwaith yn drefnus ond gydag ychydig yn unig o briodoldeb arddulliadol; gallu ac ymwybyddiaeth gyfyngedig o ran sain glust. Bydd y marc wedi’i ffrwyno ar y lefel hon oherwydd ffactorau megis: diffygion mynych o ran harmoneiddiadau/ ymarferion cyfansoddi pastiche/ dadansoddiadau; diffygion cyson y sgript gerddorol ac yng nghyflwyniad y testun cerddorol; peidio ag ymdrin yn y modd priodol â’r prif agweddau dadansoddol; penderfyniadau dadansoddol/ cyfansoddol ag ymresymiad annigonol; dadansoddiadau/ harmoneiddiadau/ tasg gyfansoddi anghyson, anghyflawn neu annigonol.
Ail Ddosbarth Is: C- i C+ (50%-59%) Y brif nodwedd sy’n cyfiawnhau marciau yn y categori hwn yw cyflwyno testun neu ddadansoddiad cerddorol yn ddigonol, a hynny ar sail dealltwriaeth o’r cysyniadau theoretig a drafodwyd yn y modiwl. Dealltwriaeth lawn o nodiant staff, ond dealltwriaeth sylfaenol yn unig o arfer cerddorol yn y cyfnod hanesyddol a astudiwyd; meistrolaeth sylfaenol ar fedrau allweddol sy’n gysylltiedig â’r pwnc, gyda gallu cyfyngedig i ddefnyddio’r medrau hyn mewn cyd-destunau cerddorol eraill; dangosiad cyfyngedig o greadigrwydd unigol o fewn y cyd-destun dan sylw. Cyflwynir gwaith yn drefnus ond gydag ychydig yn unig o briodoldeb arddulliadol; gallu ac ymwybyddiaeth gyfyngedig o ran sain glust. Dyma nodweddion sy’n cyfyngu’r marc i’r lefel hon: beiau achlysurol yn yr harmoneiddiadau/ ymarferion cyfansoddi pastiche/ dadansoddiadau a’r modd y maent wedi’u cyflwyno; rhai diffygion yn y disgrifiadau rhyddieithol o dasgau dadansoddol, rhywfaint o ddiffyg ymresymiad neu o fylchau yn y dull dadansoddol neu gyfansoddol.
Ail Ddosbarth Uwch: B- i B+ (60%-69%) Y brif nodwedd yw cyflwyniad hollol foddhaol o destun neu ddadansoddiad cerddorol, a hynny ar sail dealltwriaeth lwyr o’r cysyniadau theoretig a drafodwyd yn y modiwl. Dealltwriaeth lawn o hen nodiant, gyda dealltwriaeth dda o ymarfer cerddorol yn y cyfnod hanesyddol a astudir. Amgyffrediad da o sgiliau allweddol yn ymwneud â’r pwnc, gyda’r gallu i roi’r sgiliau hyn ar waith mewn amrywiaeth o gyd-destunau cerddorol eraill. Arddangos creadigrwydd unigol da o fewn y cyd-destun dan sylw. Cyflwynir gwaith yn drefnus, a chyda pheth priodoldeb arddulliadol. Gallu ac ymwybyddiaeth da o ran sain glust. Bydd y gwaith yn dangos dealltwriaeth lawn o gysyniadau theoretig cerddoriaeth, o ddiwedd y Dadeni a/neu oes yr arfer cyffredin. Mân wallau’n unig a geir yn y testun ac mewn unrhyw ddisgrifiad rhyddieithol. Gall gwaith sy’n ennill y marc hwn gynnwys rhai o’r nodweddion sy’n berthnasol i waith Dosbarth Cyntaf; fodd bynnag, gall y gwaith fod yn arbennig o dda mewn un categori, ond eto’n ddiffygiol mewn un arall.
Dosbarth Cyntaf: A- ac A (70%-83%) Y brif nodwedd yw cyflwyniad medrus o destun neu ddadansoddiad cerddorol, a hynny ar sail dealltwriaeth lwyr o’r cysyniadau theoretig a drafodwyd yn y modiwl. Dealltwriaeth lawn o nodiant staff, gyda dealltwriaeth ragorol o arfer cerddorol yn y cyfnod hanesyddol a astudiwyd; meistrolaeth dda iawn ar fedrau allweddol sy’n gysylltiedig â’r pwnc, gyda’r gallu i ddefnyddio’r medrau hyn ar draws yr ystod lawn o gyd-destunau cerddorol; dangosiad rhagorol o greadigrwydd unigol o fewn y cyd-destun dan sylw; mae’r gwaith wedi’i gyflwyno’n drefnus a chydag ymwybyddiaeth arddulliadol lawn; gallu ac ymwybyddiaeth ragorol o ran sain glust. Bydd y gwaith yn ddi-fai neu bron yn ddi-fai o ran yr holl agweddau technegol ac yn dangos ôl ymchwil drylwyr, menter a gwreiddioldeb yn y dull o ddatrys problemau.
Dosbarth Cyntaf: A+ i A** (84%-100%) Bydd gwaith o’r safon hon yn dangos holl gryfderau gwaith Dosbarth Cyntaf i raddau eithriadol. Bydd yn ddi-fai o ran pob agwedd, ac yn dangos dealltwriaeth gyflawn a thrylwyr o’r cysyniadau theoretig a drafodwyd yn y modiwl.
Learning Outcomes
- Dangos dealltwriaeth gadarn o egwyddorion cyfansoddi melodig a harmonig drwy efelychu modelau arddulliadol.
- Dangos dealltwriaeth gadarn o nodiant cerddorol a dadansoddol modern.
- Dangos sgiliau wrth ddadansoddi'r gerddoriaeth a astudir.
Assessment method
Exam (Centrally Scheduled)
Assessment type
Summative
Description
Byddwch yn cael cyfres o gwestiynau (10 aml-ddewis fel arfer, yr un mor bwysau) sy'n ymwneud ag agweddau amrywiol ar y pynciau dan sylw yn wythnosau 1–4 o'r modiwl. Maent wedi'u cynllunio i brofi eich dealltwriaeth o'r cysyniadau allweddol a addysgir i'r pwynt hwnnw yn y modiwl; y cwestiynau fel arfer dadansoddi intermix drwy ddarllen sgôr ac ymwybyddiaeth annaturiol. Bydd y prawf yn cael ei gwblhau ar-lein, ar Blackboard. Nid oes terfyn amser, ond mae wedi'i gynllunio i beidio â chymryd mwy na 30 munud. Bydd hi'n cael ei chynnal erbyn 4pm ddydd Iau o wythnos 5.
Weighting
10%
Due date
26/10/2023
Assessment method
Exam (Centrally Scheduled)
Assessment type
Summative
Description
Byddwch yn cael cyfres o gwestiynau (10 aml-ddewis fel arfer, yr un mor bwysau) sy'n ymwneud â gwahanol agweddau ar y pynciau dan sylw yn wythnosau 1–7 o'r modiwl. Maent wedi'u cynllunio i brofi eich dealltwriaeth o'r cysyniadau allweddol a addysgir i'r pwynt hwnnw yn y modiwl; y cwestiynau fel arfer dadansoddi intermix drwy ddarllen sgôr ac ymwybyddiaeth annaturiol. Bydd y prawf yn cael ei gwblhau ar-lein, ar Blackboard. Nid oes terfyn amser, ond mae wedi'i gynllunio i beidio â chymryd mwy na 30 munud. Bydd hi'n cael ei chynnal erbyn 4pm ddydd Iau wythnos 8.
Weighting
10%
Due date
16/11/2023
Assessment method
Coursework
Assessment type
Summative
Description
Mae'r aseiniad hwn yn asesu'r rhan fwyaf o'r prif gysyniadau sy'n cael eu cynnwys ar y modiwl, trwy gwestiynau dadansoddol a chwestiynau dadansoddi-yn-ymarferol. Fe'i bwriedir fel paratoad ar gyfer cwblhau'r prif aseiniad. Fel arfer mae tri chwestiwn. Gofynnir i chi ddadansoddi un neu ragor o ddarnau o gerddoriaeth (hyd at 20 bar neu gyfatebol fel arfer), gan roi sylw arbennig i'r prif nodweddion harmonig a melodig. Gofynnir i chi hefyd gwblhau un darn neu fwy (hyd at 20 bar neu gyfatebol fel arfer) gan ddangos ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o'r arddull berthnasol. Bydd hi'n cael ei chynnal erbyn 4pm nos Iau o wythnos 9.
Weighting
30%
Due date
23/11/2023
Assessment method
Coursework
Assessment type
Summative
Description
Mae'r aseiniad hwn yn asesu'r holl brif gysyniadau sy'n cael eu cynnwys ar y modiwl, trwy gwestiynau dadansoddol a chwestiynau dadansoddi-yn-ymarfer. Fel arfer mae pedwar cwestiwn. Gofynnir i chi ddadansoddi un neu ragor o ddarnau o gerddoriaeth (hyd at 20 bar neu gyfatebol fel arfer), gan roi sylw arbennig i'r prif nodweddion harmonig a melodig. Gofynnir i chi hefyd gwblhau un darn neu fwy (hyd at 20 bar neu gyfatebol fel arfer) gan ddangos ymwybyddiaeth a dealltwriaeth o'r arddull berthnasol. Mae disgwyl iddi gael ei chynnal erbyn 4pm ddydd Llun o wythnos 13.
Weighting
50%
Due date
08/01/2024