Project myfyriwr yn dangos ei bod yn ddiogel bwyta mwyar duon ar ochrau ffyrdd

Mwyar duon.Mwyar duon.Mae’n adeg o’r flwyddyn pan fydd llawer o bobl yn hel ffrwythau, fel mwyar duon, ar ochrau ffyrdd.  Fodd bynnag, mae rhai'n pryderu y gall ffrwythau meddal sy'n tyfu ar ochrau ffyrdd gynnwys lefelau uchel o fetelau trwm o ganlyniad o ollyngiadau o gerbydau. 

Nod astudiaeth wyddonol a wnaed gan James Slack, myfyriwr o Sir Durham, fel rhan o'i radd BSc mewn Cadwraeth ac Ecosystemau Coedwig ym Mhrifysgol Bangor, oedd gweld a oedd hyn yn wir ai peidio.  Cafodd mwyar duon gwyllt, a oedd yn tyfu ar ochrau ffyrdd prysur o gwmpas Bangor ac Ynys Môn, eu hel a'u cymharu â mwyar duon masnachol a brynwyd o siop.  

Meddai'r Athro Davey Jones, a oruchwyliodd y project yn yr Ysgol Amgylchedd, Adnoddau Naturiol a Daearyddiaeth: "Fe wnaeth James waith gwych ar y project diddorol yma a chafodd lawer o fudd o'r profiad.  Neges sylfaenol canlyniadau James yw bod crynodiadau metelau trwm, hyd yn oed mewn mwyar duon a gasglwyd wrth ochr ffyrdd prysur, yn llawer is nag unrhyw lefelau peryglus i rai sy'n bwyta'r mwyar. Felly ystyrir nad ydynt o fawr ddim perygl i iechyd pobl.  Yn wir, mae ganddynt nifer o fanteision o ran iechyd ac, wrth gwrs, maen nhw am ddim!"    

Mwyar duon yn tyfu wrth ochr lôn.Mwyar duon yn tyfu wrth ochr lôn.Fe wnaeth James ddadansoddi'r mwyar duon gan ddefnyddio peiriant TXRF (dull sy'n defnyddio pelydrau X hynod sensitif i adnabod elfennau mewn sampl) a chafodd ganlyniadau diddorol.   Roedd crynodiadau o'r metelau plwm, titaniwm a paladiwm i gyd ychydig uwch mewn mwyar duon a gasglwyd ar ochrau ffyrdd prysur na rhai a gasglwyd ar ffyrdd gwledig tawel.  Credid bod y plwm a'r titaniwm yn dod o grynodiadau yn y pridd a llygredd diweddar a hanesyddol yn deillio o losgi tanwydd ffosil ar y ffyrdd.  Gall y paladiwm a ganfuwyd ddod o ollyngiadau o drawsnewidyddion catalytig, gan fod defnydd o'r metel mewn trawsnewidyddion wedi cynyddu'n gyson mewn blynyddoedd diweddar.    Fodd bynnag, fe wnaeth dadansoddi'r mwyar duon masnachol hefyd ddatgelu lefelau sylweddol uwch o blwm a chopr o'u cymharu â mwyar duon o ochrau ffyrdd gwledig, sy'n gysylltiedig o bosibl â dulliau cynhyrchu'r ffrwythau.

Dyddiad cyhoeddi: 9 Medi 2013