Ynni

Mae Bangor wrth wraidd ymchwil ar y cyd i garbon isel, ynni a'r amgylchedd yng Nghymru.
 
Mae'r brifysgol yn gartref i Rwydwaith Ymchwil Cenedlaethol Sêr Cymru i Ynni Carbon Isel a’r Amgylchedd, Cymru gyfan. Mae'r rhwydwaith yn cefnogi ymchwil ar y cyd i'r rhyngweithiadau rhwng tir, dŵr, bwyd a chynhyrchu ynni.  Mae'n rhwydwaith o dros 36 o sefydliadau partner yn cynnwys sefydliadau ymchwil, cyrff y llywodraeth, busnesau bach a chanolig, partneriaid yn y diwydiant a dros 80 o ymchwilwyr, yn canolbwyntio ar ddwysáu mewn modd cynaliadwy, llwybrau ynni carbon isel, datblygu’r bio-economi ynghyd ag effeithiau a lliniaru newid yn yr hinsawdd. 

Mae enghreifftiau o'i gynnyrch ymchwil yn cynnwys meintioliad, optimeiddiad, ac effaith amgylcheddol ynni adnewyddadwy'r môr a Geo-Carb-Cymru, project sy'n asesu, nodweddu, a gwella ynni geothermol yng Nghymru.

Mae ymchwil Bangor mewn cynaliadwyedd ynni'r dyfodol gyda'r gorau yn y byd. Er enghraifft, yn ôl Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil 2014 roedd 89% o'r ymchwil a gyflwynwyd gan Fangor ar systemau daear a gwyddorau'r amgylchedd yn rhagorol ar raddfa ryngwladol neu gyda'r gorau yn y byd.  Roedd gan 40% effaith rhyngwladol rhagorol. Roedd y cyflwyniadau'n cynnwys ymchwil i gynnwrf i wella rhagolygon y môr ac isadeiledd ynni'r môr.

Mae gan Brifysgol Bangor nifer o grwpiau ymchwil penodol sy'n hyrwyddo'r agenda ynni adnewyddadwy yn eu ffyrdd eu hunain. Dyma enghreifftiau:

• Ymchwil i ddefnyddio egni solar a moleciwlau organig mewn plastigau a pholymerau y gellir eu defnyddio i ddatblygu celloedd solar plastig.
• Ymchwil i ddeunyddiau ynni effeithlon fel troi gwastraff bara i ddeunydd pecynnu bioblastig.
• Partneriaeth rhwng Prifysgol Bangor a Choleg y Drindod Dulyn sy'n cynnal ymchwil arloesol ar dyrbinau micro-hydro i adennill ynni mewn gwasanaethau dŵr.