Anrhydeddu cyfraniadau oes

(Diweddarwyd 5/5 gweler y diwedd) Bydd unigolion sydd wedi gwneud cyfraniadau oes i’r celfyddydau, y gwyddorau a byd busnes, mewn meysydd mor amrywiol â barddoniaeth, llongau rhyngwladol a sŵoleg, yn ymuno â myfyrwyr sy’n graddio o Brifysgol Bangor er mwyn derbyn anrhydedd am eu gwaith.

Bydd deuddeg o bobl, a restrir isod, yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd yn ystod Seremonïau Graddio’r Brifysgol rhwng 17-21 Gorffennaf i gydnabod y cyfraniad nodedig yn eu meysydd gwaith penodol.

Bu’r Arglwydd Merfyn Davies CBE yn gwasanaethu fel Cadeirydd Cyngor Prifysgol Bangor rhwng 2008-2015. Bu’n gwasanaethu hefyd fel Gweinidog Masnach, Busnesau Bychain ac Isadeiledd rhwng Ionawr 2009 a Mai 2010, a hyn yn dilyn gyrfa lwyddiannus yn y gwasanaethau ariannol. Ar hyn o bryd mae’n gadeirydd ac yn gyfarwyddwr sawl corff. Bydd yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaeth i fusnes a’r Brifysgol.

Bydd Yr Athro Julian Evans OBE yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i goedwigaeth. Ag yntau wedi graddio o Brifysgol Bangor, ef oedd y cyntaf yno i dderbyn gradd uwch DSc mewn Coedwigaeth. Derbyniodd Yr Athro Julian Evans ei OBE am wasanaethau i goedwigaeth yn y trydydd byd. Mae’n Gadeirydd Pwyllgor Arbenigwyr ar Wyddor Coedwigaeth y Comisiwn Coedwigaeth ac yn gyn-lywydd yr Institute of Chartered Foresters ac wedi cyhoeddi nifer o bapurau ymchwil ar goedwigaeth drofannol a thymherus.

Bydd y bardd a’r cynhyrchydd teledu, Ifor ap Glyn, yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaeth i’r iaith Gymraeg. Ifor ap Glyn yw’r pedwerydd Bardd Cenedlaethol ac mae eisoes wedi gwasanaethu fel Bardd Plant Cymru. Mae wedi ennill Coron yn Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith. Mae hefyd yn gynhyrchydd ac yn ddarlledwr ac yn gyfarwyddwr cwmni teledu annibynnol, Cwmni Da.

Mae’r Athro Constantin Grammenos CBE yn arweinydd blaenllaw ym maes llongau rhyngwladol a chyllid. Sefydlodd yr International Centre for Shipping Trade and Finance yn Cass Business School, City University, a enwyd yn Costas Grammenos Centre for Shipping Trade and Finance ar ei ôl.

Wedi dilyn gradd mewn Gwleidyddiaeth ac Economeg yng ngwlad Groeg, astudiodd yr Athro Grammenos am ei MSc  mewn Economeg Gyllidol ym Mhrifysgol Bangor. Ac yntau bellach yn academydd blaenllaw yn City University, mae ei bolisïau’n ymwneud â chyllid bancio llongau wedi eu cynhwyso gan y rhan fwyaf o fanciau rhyngwladol. Mae wedi gwasanaethu fel Dirprwy Is-ganghellor a dirprwy ddeon yn ei brifysgol, ac mae’n dal nifer o swyddi anrhydeddus a gweithredol.

Bydd Nicolas Jackson OBE yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i sŵoleg. Mae ganddo dros 40 o flynyddoedd o brofiad ym maes sŵoleg. Dechreuodd ei yrfa fel gofalwr anifeiliaid yn Sŵ Llundain. Bellach mae’n Brif Weithredwr Cymdeithas Sŵolegol Genedlaethol Cymru, y Sŵ Mynydd Cymreig ym Mae Colwyn. Mae ei gyfraniad yn cynnwys rhoi cefnogaeth ymarferol i raglenni bridio caeth ar gyfer anifeiliaid sydd i’w hail-gyflwyno i’w cynefin a chefnogaeth ymarferol werthfawr i’r genhedlaeth nesaf o sŵolegwyr o Brifysgol Bangor.

Bydd Dr Raj Jones yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei gwasanaethau i gadwraeth a’r gymuned. Bu Dr Jones yn Ffisegydd Gronynnol a fu’n darlithio a chyhoeddi’n eang ar hanes ac athroniaeth wyddonol yn ystod ei gyrfa broffesiynol. Bydd Dr Jones yn derbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei gwaith cadwraeth a dyngarol. Gyda’i gŵr, y diweddar Dr Tom Parry Jones, sefydlodd Ymddiriedolaeth Tom a Raj Parry Jones i gefnogi entrepreneuriaid ifanc, ac mae’n parhau’r gwaith hwn. Hi hefyd oedd cadeirydd cyntaf Ymddiriedolaeth Wiwerod Coch Cymru, ac mae’n aelod gweithgar o sawl corff cadwraethol arall.

Mae un o Uganda a ddaeth i Brydain fel ffoadur i’w wobrwyo gyda Chymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i Fusnes. Dewisodd Kailesh Karavadra astudio ym Mangor yn hytrach na Phrifysgol Rhydychen, ac fe raddiodd gyda graddau BSc a MSc mewn Peirianneg Electronig o’r Brifysgol, gan ychwanegu sawl modiwl cyfrifo a chyllid i’w raglen Meistr. Ymunodd ag Ernst & Young, gan symud ymlaen i fod yn Bartner Rheoli’r Swyddfa yn Silicone Valley, gan wasanaethu cleientiaid ar draws gogledd Califfornia. Mae’n derbyn  Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i fusnes.

Mae’r bargyfreithiwr Gwion Lewis i dderbyn Cymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i’r Gyfraith. Yn wreiddiol o Langefni, Ynys Môn, ystyrir i Gwion Lewis fod yn un o fargyfreithwyr disgleiriaf ei genhedlaeth. Yn ychwanegol i’w waith yn ei siambrau, Gwion yw golygydd adran ‘Cymru’ y Planning Encyclopedia. Mae’n siarad yn aml am faterion cyfreithiol ar deledu a radio, gan ennill gwobr BAFTA Cymru am y ‘Best Breakthrough’ am ei waith teledu yn 2013.

Erbyn hyn, mae nifer yn adnabod yr Athro Gareth Ffowc Roberts oherwydd ei bosau mathemategol y mae’n eu rhannu ar Twitter, sy’n denu ac yn drysu. Mae hefyd yn awdur nifer o lyfrau mathemateg poblogaidd. Drwy ei lyfrau, trydar, darlledu a sgyrsiau, mae wedi cyfrannu llawer at boblogeiddio mathemateg drwy’r iaith Gymraeg. Mae hefyd yn gyn- bennaeth y Coleg Normal ac yn gyn Ddirprwy Is-ganghellor Prifysgol Bangor, yn ogystal ag Athro Emeritws yn y Brifysgol. Bydd yn cael ei anrhydeddu gyda Chymrodoriaeth er Anrhydedd am ei wasanaethau i addysg.

Bydd Dr Cen Williams yn derbyn cymrodoriaeth am ei wasanaethau i’r iaith Gymraeg. Mae canlyniadau ei gyfraniad at addysg i’w gweld yn genedlaethol ac yn rhyngwladol, gydag arbenigwyr blaenllaw'r byd ym maes addysg ddwyieithog yn cydnabod ei gyfraniad at addysg ddwyieithog. Yn dilyn ei waith yn y sector addysg leol, ac yn y Coleg Normal, ef oedd pennaeth cyntaf Canolfan Bedwyr, y Brifysgol o’i sefydlu yn 1996. Datblygodd ‘Cymraeg Clir’, a, thrwy ei secondiad yn 2000-02,  bu’n gyfrifol am sefydlu’r corff a oedd yn rhagflaenydd i’r Coleg Cymraeg. Mae wedi cyhoeddi dwy gyfrol o farddoniaeth ac wedi ennill y Goron yn yr Eisteddfod genedlaethol ym 1997.

Llion Williams yw’r person cyntaf i ennill gwobrau perfformiad yn yr iaith Gymraeg a Saesneg gan Wobrau Theatr Cymru yn yr un flwyddyn. Derbyniodd wobr actor gwrywaidd gorau yn Saesneg am ei berfformiad yn y ddrama ddwyieithog Belonging/Perthyn a’r wobr am yr actor gwrywaidd gorau yn Gymraeg am ei ran yn Chwalfa, cynhyrchiad agoriadol Pontio ar y cyd â’r Theatr Genedlaethol. Yn gydymaith Theatr Clwyd, mae gan Llion brofiad theatr a theledu eang, a bydd yn cael ei anrhydeddu am ei gyfraniad i’r theatr.

Bydd Osian Roberts, rheolwr cynorthwyol tîm peldroed cenedlaethol Cymru yn cael ei anrhydeddu am ei wasanaeth i chwaraeon. Yn enedigol o Ynys Môn, chwaraeodd Osian dros CPD Dinas Bangor cyn symud i’r Unol Daleithiau yn 19 oed ar ôl derbyn ysgoloriaeth i Brifysgol Furman – y cyntaf o Gymru i dderbyn ysgoloriaeth bêl-droed gan brifysgol o’r UDA. Bu’n chwarae’n broffesiynol yng nghynghrair genedlaethol yr American Soccer League a daeth yn chwaraewr-rheolwr yn 26 oed.Wedi hyn, dychwelodd i Gymru a chael ei benodi yn Swyddog Datblygu Pêl-droed ar gyfer Ynys Môn, gan gynnal hyfforddiant dyddiol mewn ysgolion cynradd a chanolfannau hamdden. Yn ystod y cyfnod hwn, bu hefyd yn hyfforddi a rheoli timau Porthmadog a’r Rhyl yn Uwch-gynghrair Cymru am wyth mlynedd. Mae wedi hyfforddi timau ieuenctid Cymru am sawl blwyddyn a thros 150 o gemau ac ar 21 Gorffennaf 2015 fe’i penodwyd yn rheolwr cynorthwyol y tîm cenedlaethol.

Bu’n rhan allweddol o lwyddiant Cymru yng nghystadleuaeth Ewro 2016, pan lwyddodd y tîm cenedlaethol i gyrraedd rowndiau cyn-derfynol y gystadleuaeth yn dilyn ymgyrch hanesyddol fythgofiadwy.

Dyddiad cyhoeddi: 4 Mai 2017