Beth sydd yn y gwaed?

Mewn byd llawn cyfleoedd, mae mwy o lwybrau nag erioed i’w troedio wrth gamu i mewn i’r byd gwaith. Ond i rai, mae gormod o ddewis yn ei gwneud hi’n anodd i bennu’r cyfeiriad i’w ddilyn fel gyrfa, gan adael sawl un ar goll yn y byd mawr.

Ond a yw’r ateb i’r cwestiwn yn gorwedd yn ein gwaed?

Mae arbenigydd o’r Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer yn cymryd rhan mewn cyfres newydd ar S4C, Yn y Gwaed.

Yn y gyfres, sy’n dechrau nos Iau, 12 Medi am 8.00, ac sy’n helpu llond llaw o bobl ifanc sydd ar goll yn eu gyrfa i geisio dod o hyd i’w galwedigaeth, mae'r Athro Tim Woodman yn un o’r arbenigwyr ar y rhaglen. Mae’n llunio proffil seicolegol o’r unigolion er mwyn asesu  eu cryfderau seicolegol. Gyda’i phrofiad eang o ddilyn achau Cymreig ar draws y byd, yr hanesydd Eilir Ann Daniels fydd yn taflu golau newydd ar hanes teuluol yr unigolion draw yn Aberystwyth. Byddant yna’n awgrymu meysydd gwaith delfrydol i’r unigolyn hwnnw.

"Mae hi’n anodd iawn i bobl ifanc ddewis eu gyrfa ar ddechrau eu bywydau," meddai Catrin Heledd sy’n cyflwyno’r gyfres ynghyd ag Ifan Jones Evans, "blynydde’n nôl, pan o’n i’n ifanc, roedd y byd yn llawer iawn llai cymhleth. Dwi’n teimlo mor hen yn siarad fel ‘na, ond ma’ fe’n wir!"

Ychwanegodd Catrin: "Mae pawb angen cyflog. Ond, y gwir amdani yw dy fod di’n mynd i fod yn gwneud dy swydd am amser hir, hir iawn gobeithio. Felly, mae cael swydd wyt ti’n ei fwynhau yr un mor bwysig â chael arian yn dod i mewn. Y gobaith yw y bydd Yn y Gwaed yn helpu carfan fach o bobl i ddod o hyd i’w maes gwaith delfrydol, ac o bosib, yn newid bywydau."

Mae Tim wedi treulio blynyddoedd yn astudio beth sydd angen ar bobl i lwyddo. I ddeall sut i wneud penderfyniadau gwell ar gyfer ein dyfodol, mae hi’n bwysig, yn ôl Tim, i fod yn fwy ymwybodol o bwy ydym ni.

Meddai Tim: "Gall rhywun fod mewn gyrfa am 20 mlynedd, ond yna’n chwythu plwc gan nad ydyn nhw'n gwneud yr hyn maen nhw eisiau ei wneud mewn gwirionedd. Dydyn nhw ddim yn gwneud yr hyn sydd yn eu gwaed.

"Pan ‘dyn ni’n siarad am yr hyn sydd yn ein gwaed, rydym ni wir yn siarad am bwy ydyn ni. Rydym yn wneuthuriad o'n gorffennol, ein adeiladwaith genetig ac ein magwraeth."

Ym mhennod gyntaf y gyfres, bydd y tîm yn helpu Catrin McLellan, sy’n 21 oed o Abergwili, Caerfyrddin, a Llyr Hughes, sy’n 20 oed o Gaergeiliog, Ynys Môn. Mae’r ddau ar goll yn eu gyrfa, ac yn chwilio am help llaw i’w harwain ar lwybr gyrfaol.

Meddai Catrin McLellan: "S’dim clem ‘da fi o gwbl beth fi moyn gwneud ‘da mywyd i. Dwi’n gwybod bod pethau bigger and better mas ‘na, a fi’n barod i fynd i ffindio nhw."

Amaethu, nyrsio, peirianneg, gweithio yn y pyllau glo – mae llond lle o hanes i’w ddarganfod yn y goeden deulu, a bydd pob unigolyn yn mynd ar daith bersonol wrth iddynt ddarganfod mwy am eu hunain wrth dyrchu mewn i’w meddwl ac i hanes eu teulu.

Gwyliwch Yn y Gwaed, bob nos Iau ar S4C.

Yn y Gwaed
Nos Iau 12 Medi 8.00, S4C
Isdeitlau Cymraeg a Saesneg ar gael
Ar alw: S4C Clic; BBC iPlayer a llwyfannau eraill
Cynhyrchiad Avanti ar gyfer S4C  

Dyddiad cyhoeddi: 5 Medi 2019