Bwyta'n iach yn ysgolion arbennig Sir Ddinbych

Disgybl yn mwynhau cebab ffrwythau.Cyngor Sir Ddinbych yw’r Cyngor cyntaf yng Nghymru i arbrofi’r rhaglen bwyta’n iach Food Dudes.  Gyda chymorth gan Dîm Iechyd y Cyhoedd Gogledd Cymru a Phrifysgol Bangor fe lansiwyd y rhaglen mewn dwy ysgol arbennig yn y sir, Ysgol Tir Morfa yn y Rhyl ac Ysgol Plas Brondyffryn.

Dywedodd Delyth Jones, Prif Swyddog Iechyd Cyhoeddus Cymru yng Ngogledd Cymru “Mae’r prosiect hwn yn enghraifft ardderchog o’r ffordd y gall sefydliadau weithio gyda’i gilydd i daclo gordewdra mewn plant.  Rydyn ni’n croesawu’n arbennig y ffocws ar daclo anghydraddoldebau sydd yn y gwaith yma.

"Cyfraddau gordewdra mewn plant yng Nghymru yw’r cyfraddau uchaf yn y Deyrnas Unedig ac rydyn ni’n ymroddedig i ddod o hyd i ffyrdd cynaliadwy o helpu plant o’r oed cynharaf posib i wneud y dewisiadau cywir."

"Rydyn ni’n edrych ymlaen at ddadansoddi’r canlyniadau o’r peilot cyntaf yma yn Sir Ddinbych er mwyn i ni allu rhannu’r argymhellion drwy Ogledd Cymru i gyd.”  

Gall bwyta’n dda fod yn arbennig o anodd i blant sydd ag anableddau. Esbonia Dr Mihela Erjavec, Dirprwy Gyfarwyddwr Ymchwil Iechyd Food Dudes, a arweiniodd yr arbrawf yn Sir Ddinbych: "Yn aml bydd plant sydd ag anableddau deallusol yn dangos ymddygiadau sy’n ymwrthod â newid ac maen nhw’n gyndyn o roi cynnig ar fwydydd newydd.

Maen nhw’n fwy tebygol o ddatblygu problemau iechyd a gordewdra na’u cyfoedion mewn ysgolion prif lif, ond maen nhw wedi eu hesgeuluso’n llwyr yn yr ymchwil presennol – tan rŵan."

Mae disgyblion Ysgol Tir Morfa'n mwynhau bwyta'n iach.Delyth Jones: "Mae’r prosiect hwn yn enghraifft ardderchog o’r ffordd y gall sefydliadau weithio gyda’i gilydd i daclo gordewdra mewn plant."

Fe addaswyd rhaglen bwyta’n iach Food Dudes i’w ddefnyddio â phlant sydd ag anableddau deallusol, yn cynnwys Anhwylder Sbectrwm Awtistig.

Fe gofnododd y tîm ymchwil gynnydd arwyddocaol yng nghymeriant plant o ffrwythau a llysiau a gostyngiad sylweddol yn eu cymeriant o fwydydd melys a brasterog yn yr ysgol gyntaf i gwblhau’r rhaglen.

Ychwanegodd Dirprwy Brifathro Ysgol Tir Morfa, Sue Parry: “Yn Ysgol Tir Morfa, mae cymryd rhan yn y rhaglen Food Dudes yn gyffrous.  Mae’n fenter ffantastig sy’n annog y plant i fwyta’n iach ac i brofi amrywiaeth o ffrwythau a llysiau nad ydyn nhw, o bosib, wedi cael y cyfle i’w blasu o’r blaen.

"Mae’n wirioneddol werth chweil gweld y newid amlwg yn ymddygiad ein disgyblion.  Un enghraifft yw y bu’n rhaid i’r caffi ysgol gynyddu’n sylweddol ei archeb am ffrwythau oherwydd y galw gan y plant."

"Mae Food Dudes wedi annog ein disgyblion i feddwl am y dewisiadau maen nhw’n eu gwneud yn eu diet ac rydyn ni’n gweld effaith hyn gartref hefyd.  Fe edrychwn ymlaen at weld yr effaith y bydd y rhaglen yn ei gael ar ein plant, gan gyfrannu tuag at ffordd o fyw sy’n iachach."

Dywedodd Theresa Fox-Byrne, sydd â’i mab yn Ysgol Tir Morfa: "Mae’r rhaglen Food Dudes wedi cael effaith mor rhyfeddol ar y ffordd y mae ein teulu’n bwyta.  Mae fy mab mor awyddus i fwyta mwy o ffrwythau bob dydd i frecwast."

Mae arbrawf Sir Ddinbych yn gydweithrediad a gefnogir gan Gyngor Sir Ddinbych, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, Prifysgol Bangor, Iechyd Food Dudes a grant Ysgoloriaethau Sgiliau’r Economi Wybodaeth.

Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2014