David Evans (1943-2013)
Dr David EvansBu farw Dr David Evans, cyn Uwch Ddarlithydd mewn Cerddoriaeth ym Mhrifysgol Bangor, yn 69 oed. Yn gyfaill da i bawb, fe'i cofir gydag anwyldeb gan ei gydweithwyr a channoedd o gyn-fyfyrwyr.
Fe'i ganed yn Llanelli yn 1943, yn fab i fydwraig ac adeiladydd, ac amlygodd ei ddoniau cerddorol yn ifanc. Dechreuodd ei hoffter oes o gerddoriaeth eglwysig Anglicanaidd pan oedd yn un o fechgyn côr eglwys. Bu'n chwarae'r corned yn y band pres lleol, gan symud ymlaen yn fuan i'r corn Ffrengig. Pan oedd yn aelod o Gerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru y cyfarfu â Catherine, ei wraig. Aeth yn ei flaen i astudio cerddoriaeth yng Ngholeg y Brifysgol, Caerdydd, a bu'n gweithio mewn amrywiaeth o broffesiynau, o newyddiadurwr i fownsar clwb nos, cyn dechrau gyrfa yn academia a fyddai'n mynd ag ef i bob un o'r adrannau cerddoriaeth yng Nghymru yn ystod cyfnod o dros ddeugain mlynedd. Am lawer o'r amser hwnnw, bu'n cydweithio â'i wraig: bu Catherine yn llyfrgellydd cerdd ym Mhrifysgolion Aberystwyth a Bangor a bu ei marwolaeth o ganlyniad i ganser yn 2005 yn ergyd drom iddo.
Roedd David yn ysgolhaig da. Roedd yn awdurdod ar gerddoriaeth Thomas Tomkins ac Ardrian Batten, a bu'n gweithio am lawer o flynyddoedd ar y set unigryw o ranlyfrau o'r ail ganrif ar bymtheg o Gastell Y Waun yng ngogledd-ddwyrain Cymru. Ond mae pawb a oedd yn ei adnabod yn cofio'n neilltuol am ei agosrwydd a'i gyfeillgarwch gyda myfyrwyr o bob oed a gallu. Roedd yn cael y gorau o bob un ohonynt, gan annog pob syniad llawn dychymyg a dim ond ceryddu'n ysgafn y damcaniaethau mwyaf cyfeiliornus hyd yn oed. Roedd yn athro brwdfrydig a allai oleuo materion mor dywyll â harmoni pedwar rhan a gwrthbwynt Palestrina, a hynny i fyfyrwyr sydd heddiw mewn swyddi amlwg yn y proffesiynau cerddorol ledled Cymru a thu hwnt. Mae eu storïau am garedigrwydd David yn lleng.
Fodd bynnag, ni wnaeth David erioed ei gyfyngu ei hun i fywyd academaidd cyfyng. Yn hytrach, ymgyrchodd i fynd â cherddoriaeth at gynulleidfa mor eang â phosibl; er enghraifft, bu'n gweithio ag Alun Hoddinott yng Ngŵyl Cerddoriaeth Gyfoes Caerdydd, neu arwain gwahanol grwpiau corawl prifysgol mewn cyngherddau oddi ar y campws. Roedd ei ddiddordebau eraill yn cynnwys hanes lleol a bywyd gwyllt. Roedd yn aelod pybyr o gangen Môn o Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt Gogledd Cymru, gan weithredu fel ei phrif wneuthurwr cacennau!
Gellir dweud, heb arlliw o angharedigrwydd, i David droi'n ôl at fywyd myfyriwr wedi iddo ymddeol o Brifysgol Bangor yn 2009. Gallodd wedyn ddilyn unrhyw lwybrau ymchwil a ddymunai ac ymroi i ddiddordebau eraill. Un o'r rhain oedd dod yn bartner mewn busnes micro-gyhoeddi, Cathedral Press; hefyd parhaodd i hyrwyddo cerddoriaeth o ranlyfrau Castell y Waun, a phenllanw hynny oedd rhyddhau CD Hyperion yn 2009 gan y Brabant Ensemble dan arweiniad Stephen Rice. Cadwodd afael ar ei ddoniau fel athro i'r diwedd, ac roedd yn un mor barod i drafod yr adar yn ei ardd ag ydoedd i egluro nodweddion manwl cerddoriaeth eglwysig yr ail ganrif ar bymtheg.
Mae David yn gadael dau fab, Andy a John, a hefyd gymuned o gyn gydweithwyr, myfyrwyr a chyfeillion sy'n ei golli'n fawr iawn.
David Richmond Arnold Evans, cerddor a darlithydd, ganed yn Llanelli 21 Chwefror 1943, bu farw yn Llanfairpwllgwyngyll 11 Chwefror 2013.
Dyddiad cyhoeddi: 10 Ebrill 2013