Edrych i mewn i ymennydd dawnsiwr
Daw dawns a seicoleg ynghyd ym Mhrifysgol Bangor yr wythnos hon. Mewn darn cyffrous o ymchwil sy'n croesi ffiniau, bydd Dr. Emily Cross, seicolegydd ym Mhrifysgol Bangor, yn gweithio gyda'r dawnsiwr cyfoes o fri rhyngwladol, Riley Watts, i astudio'r hyn sy'n digwydd yn ein hymenyddiau pan fyddwn yn gwylio symudiadau cymhleth.
Mae Cross a Watts yn rhan o'r project ymchwil amlddisgyblaethol Dance Engaging Science, sy'n ceisio symbylu trafodaeth, cydweithrediad a syniadau ymchwil newydd rhwng dawnswyr proffesiynol ac ymchwilwyr ym maes y gwyddorau gwybyddol a gwyddorau'r ymennydd. Mae ymchwil Cross yn canolbwyntio ar y modd yr ydym yn dysgu o ymarfer corfforol, wrth ochr arsylwi, ac mae'n ymchwilio i'r math hwn o gwestiynau wrth arsylwi ymddygiad pobl a mesur eu gweithgaredd ymenyddol â sganiau MRI. Trwy broject Dance Engaging Science, mae hi wedi gweithio gyda Riley Watts, sy'n aelod o Gwmni Forsythe ac yn ddawnsiwr ifanc dawnus â diddordeb mewn cwestiynau ynglŷn â sut y mae dawnswyr yn dysgu atgynhyrchu symudiadau sy'n anarferol ac yn gymhleth dros ben. Bydd Watts yn ymuno â Cross yn ei labordy ym Mhrifysgol Bangor yn Chwefror 2012 er mwyn cynorthwyo i greu symbyliadau cymhleth ar gyfer dawns, gan ddefnyddio labordy Vicon ar gyfer Cipio Symudiadau.
Medd Cross, "Mae'n rhyfeddol cael y cyfle hwn i gydweithio ag un o'r dawnswyr ifainc mwyaf talentog ac amryddawn sy'n gweithio heddiw. Bydd y deunydd y bydd Riley a minnau'n ei ddatblygu yn arwain at arbrofion sy'n hyrwyddo ein dealltwriaeth o'r modd y mae'r ymennydd dynol yn dysgu symudiadau cymhleth. Yn benodol, byddwn yn archwilio agweddau ar ddysgu trwy arsylwi, a'r canlyniadau'n cynorthwyo addysgwyr a therapyddion i ddewis y ffyrdd gorau o ddysgu medrau symud newydd i bobl iach a hefyd i'r rhai sy'n dioddef gan anaf niwrolegol neu gorfforol."
Medd Watts, "Braint o'r mwyaf yw cymryd rhan yn yr ymchwil hon gyda Dr. Emily Cross. Rwy'n ddawnsiwr ers 17 flynedd ac yn teimlo'n gynhyrfus o gael cyfle yn awr i ddechrau deall dawns o safbwynt gwyddorau gwybyddol. Rwy'n edrych ymlaen at chwarae fy rhan i yn y gwaith o ddarganfod y rhan y mae'r ymennydd yn ei chwarae ym maes dawns, ac o ddefnyddio'r wybodaeth hon i helpu i ddeall darlun ehangach yr hyn y mae bod yn fod dynol gwybyddol yn ei olygu.
Ar y cyd, mae Cross a Watts yn gobeithio y bydd y bartneriaeth hon yn gymorth i egluro'r modd yr effeithir ar ymenyddiau dawnswyr profiadol a dechreuwyr fel ei gilydd, yn ogystal â rhai nad ydynt yn ddawnswyr, pan gaiff eu cyrff sialens i symud mewn ffyrdd nad ydynt erioed wedi'u profi o'r blaen. Ar ben hynny, gan nad yw eu project ond megis dechrau, mae Cross a Watts ill dau yn awyddus iawn i gael ffyrdd o gyfleu canfyddiadau eu hymchwil wrth gynulleidfa gyhoeddus ehangach, a hynny wrth gydweithio â Pontio yn ystod y misoedd i ddod.
Dyddiad cyhoeddi: 15 Chwefror 2012