Hwb o £1m o’r Undeb Ewropeaidd i Ganolfan Môr Cymru
Mae Is-Ganghellor Prifysgol Bangor, yr Athro John G Hughes, wedi croesawu’r newyddion bod y project SEACAMS, sy’n werth £23.6 miliwn, ac a arweinir gan y Brifysgol, wedi cael hwb ariannol o £1 filiwn gan yr Undeb Ewropeaidd.
Cynllun Ewropeaidd yw SEACAMS, ac mae’n torri tir newydd mewn projectau ymchwil ym maes gwyddorau môr ar y cyd rhwng busnesau a phrifysgolion. Mae’r project yn cael ei gynnal gan Brifysgol Bangor mewn partneriaeth â Phrifysgolion Aberystwyth ac Abertawe. Mae’r project yn helpu i ddatblygu economi môr ac arfordirol Cymru ac mae eisoes wedi gweithio â thros 60 o gwmnïau ar brojectau ymchwil a datblygu. Mae’r rhain yn amrywio o ddatblygu projectau newydd i astudio bywyd y môr a phenderfynu ar strategaethau ymdopi wrth i lefel y môr godi.
Dywedodd yr Is-Ganghellor, Yr Athro John Hughes:
“Mae project SEACAMS yn fodel gwych sy’n dangos sut y gall prifysgolion gael dylanwad gwirioneddol. Mae’r project hwn yn cyfrannu at lwyddiant economaidd Cymru mewn ffordd gynaliadwy ac yn dangos sut y gall arbenigedd academaidd weithio law yn llaw â busnes a diwydiant er mwyn gwneud y defnydd gorau o dechnoleg a datrys y sialensau sy’n ein hwynebu.”
“Bydd y cyllid pellach yn ymestyn y gwaith da sydd wedi digwydd eisoes dan faner SEACAMS,” ychwanegodd.
Bydd y cyllid ychwanegol yn helpu’r project i allu gwneud mwy - mapio a chasglu data yn Ardal Arddangos Ynys Môn er enghraifft – ardal sydd wedi’i sefydlu gan Ystâd y Goron i edrych ar gyfleoedd i gael ynni adnewyddadwy ar y môr yng Nghymru i leddfu effeithiau’r newid yn yr hinsawdd.
Bydd y data a gesglir, gan gynnwys modelau o’r systemau môr posibl a gynhyrchir o’r data hyn, ar gael i fusnesau i’w helpu i ddatblygu gwasanaethau a thechnolegau, fel teclynnau ynni’r llanw, i’w defnyddio yn yr ardal.
Disgwylir y bydd yr adnodd yn cynyddu nifer y cwmnïau fydd yn dewis Cymru i barhau â’u datblygiadau yn y sector ynni adnewyddadwy ar y môr yn y dyfodol.
Wrth siarad mewn achlysur ym Mae Caerdydd i roi sylw i SEACAMS, dywedodd Jane Hutt, y Gweinidog Cyllid:
“Rydym wedi ymrwymo i frwydro yn erbyn y newid yn yr hinsawdd trwy gynyddu’r cyfleoedd sydd ar gael i greu twf cynaliadwy. Rwy’n falch bod arian yr UE yn helpu i greu rhaglen benodol sy’n galluogi busnesau i fanteisio i’r eithaf ar y cyfleoedd y mae’r farchnad ynni adnewyddadwy môr yn eu rhoi iddyn nhw.”
“Bydd yr arian hwn gan yr UE, trwy Gronfeydd Strwythurol Cymru, yn cynyddu’r gallu i gydweithio a bydd yn sbardun i Brifysgolion Cymru a chwmnïau fanteisio ar ffynonellau ariannol eraill yr UE, gan gynnwys Horizon 2020 – cronfa ymchwil ac arloesi gwerth €79 biliwn yn rhanbarthau’r Undeb Ewropeaidd a fydd yn helpu i greu twf cynaliadwy a swyddi ledled Cymru.”
Cwmni sydd eisoes yn cael budd o’r rhaglen yw Minesto, cwmni Ewropeaidd sy’n arbenigo ym maes ynni o’r llanw ac sy’n bwriadu agor swyddfa yma yng Nghymru yn ddiweddarach eleni. Mae modelau arbenigol SEACAMS yn helpu Minesto i ddod o hyd i’r lle gorau i osod ‘Deep Green’ – teclyn a all gyrraedd cyflymer 10 gwaith yn fwy na cherrynt y dŵr i gynhyrchu trydan.
Dywedodd Charlotta Ekman, Uwch Swyddog Ariannol Minesto:
“Bydd modelau cyfrifiadurol SEACAMS yn dangos inni beth fyddai potensial y safleoedd gorau gan ddefnyddio paramedrau gweithredu unigryw Deep Green a byddant yn gallu argymell y tri safle gorau i ni eu harchwilio ymhellach.”
Dywedodd Dr. Gay Mitchelson-Jacob, Rheolwr Project SEACAMS:
“Gyda’r arian, byddwn yn gallu defnyddio amrywiaeth o dechnegau uwch ein llong ymchwil, RV Prince Madog, gan gael data cynhwysfawr o ardal 38 cilometr sgwâr. Bydd gweinyddwyr SEACAMS, sy’n treulio’r rhan fwyaf o’u hamser yng Nghanolfan Môr Cymru, y ganolfan arloesi newydd ym Mhorthaethwy, yn prosesu ac yn defnyddio’r data a gesglir i gynhyrchu modelau rhagfynegol. Bydd cwmnïau sy’n defnyddio teclynnau ynni’r llanw ac ynni’r tonnau yn gallu defnyddio’r modelau hyn i ddod o hyd i safleoedd yn yr ardal arddangos a fyddai’n addas i’w technolegau penodol nhw. Bydd y modelau’n dangos y newidiadau tymhorol yn yr ardal fel y gall y cwmnïau ddeall mwy am yr amodau y bydd eu hoffer yn gweithredu ynddynt dros gyfnod hir.”
Mae SEACAMS yn bwriadu cynnal gweithdy gyda chwmnïau er mwyn ffurfio cysylltiadau â chwmnïau arolwg ynni adnewyddadwy ar y môr sydd â diddordeb mewn datblygu projectau cydweithredol sy’n gysylltiedig â’r gwaith yn yr ardal arddangos.
Cyllidir Project SEACAMS yn rhannol gan Gronfa Cydgyfeirio Datblygu Rhanbarthol Ewrop yr Undeb Ewropeaidd trwy Lywodraeth Cymru.
I gael rhagor o wybodaeth, ewch i wefan SEACAMS neu e-bostiwch info@seacams.ac.uk.
Dyddiad cyhoeddi: 26 Mehefin 2014