Mae Pawb yn Cyfrif yn cael ei gyhoeddi yn Saesneg
Mae mathemateg yn rhan naturiol o’n treftadaeth ddiwylliannol yw dadl yr awdur Gareth Ffowc Roberts, Athro Emeritws Addysg ym Mhrifysgol Bangor yn ei lyfr newydd Count Us In, sy’n addasiad i’r Saesneg o’i lyfr blaenorol Mae Pawb yn Cyfrif.
Fel yr eglura’r Athro Roberts: “Ymysg pobloedd y byd mae’r broses o gyfrif, fel y broses o gyfathrebu, yn gyffredin i bob cymdeithas. Ond, yn union fel y ceir amrywiaeth ieithoedd, mae amrywiaeth hefyd mewn dulliau cyfrif, a’r dulliau hyn wedi datblygu dros ganrifoedd i ateb dibenion cymdeithasau penodol.
“Er enghraifft mae’r dull traddodiadol o gyfrif yn Gymraeg yn seiliedig ar gyfrif mewn ugeiniau, dull sy’n gyffredin i nifer o ieithoedd eraill ond sydd, mewn Cymraeg fodern, wedi cael ei ddisodli i raddau helaeth iawn gan y dull cyfrif mewn degau. Felly, yn Gymraeg ni chyfeirir at y rhif 37 bellach fel dau ar bymtheg ar hugain ond, yn symlach, fel tri deg saith. Mae plant bach sy’n dysgu cyfrif yn Gymraeg ar eu hennill mewn cymhariaeth â phlant sy’n dysgu cyfrif yn Saesneg ac yn gorfod dod i ddeall mai ystyr twelve ydy one-ten-two. Ond mae sawl tro arall i’r stori gyfareddol hon!”
Fel llyfr poblogaidd ar fathemateg ac am y personoliaethau sydd wedi’i chreu, nid oes angen unrhyw gefndir arbennig i’w fwynhau rhagor na rhyw atgofion niwlog o fathemateg ysgol gynradd a chwilfrydedd i ddysgu mwy.
Cyhoeddir Count Us In gan Wasg Prifysgol Cymru ar 15 Chwefror a bydd yn cael ei lansio’n ffurfiol ar 22 Chwefror yn Oriel y Senedd, Bae Caerdydd. Noddir y digwyddiad gan Alun Ffred Jones AC.
Mae’r llyfr eisoes wedi cael ei ddisgrifio gan Alex Bellos, blogiwr The Guardian, fel: ‘A delightful and fascinating read about the role of maths in Wales, and the role of Wales in maths. Anyone with an interest in Welsh culture, maths history or education will love this book.’
Dyddiad cyhoeddi: 8 Chwefror 2016