Mae peidio â chynhyrfu’n arf werthfawr wrth wynebu afiechyd

Mae pobl sy’n ymwroli ac yn ymddangos yn ddewr ar adegau o drallod yn fwy abl i ddod atynt eu hunain wedi salwch, yn ôl ymchwil a waned ym Mhrifysgol Bangor.

Gall agwedd bositif tuag at fywyd, sy’n meithrin ymdeimlad o wytnwch, fod yn fodd i oresgyn sialensiau salwch.

Yn yr ymchwil a fu’n archwilio’r modd yr oedd pobl yn ymateb i’r sialensiau amrywiol o heneiddio, cafwyd bod gwytnwch seicolegol yn allweddol o ran cynnal ffyniant meddyliol wrth ymdopi neu ymdrin â chyflyrau difrifol fel arthritis, clefyd siwgr a chyflyrau’r galon, wrth heneiddio.

Yn yr astudiaeth ar bobl o Brydain 50-90 oed, canfuwyd bod y rhai â chymeriadau gwydn yn teimlo’n well, er gwaethaf eu gwahanol boenau.

Yn anffodus, mae’r gwytnwch mewnol hwn yn cymryd blynyddoedd i ddatblygu, ac ni ellir ei ddysgu dros nos, yn ôl Dr Gill Windle, a arweiniodd yr ymchwil yn y Sefydliad Ymchwil Meddygol a Gofal Cymdeithasol, lle y mae’n gymrawd ymchwil yn Nghanolfan Datblygu Gwasanaethau Dementia Cymru.

Meddai: “Gwytnwch yw’r allwedd, ond mae’n debyg ei fod yn rhywbeth sy’n datblygu dros amser – mewn rhai achosion oherwydd profiadau mewn plentyndod.”

Mae pobl hŷn yn fwy tebygol o ddioddef iechyd gwael, ond yn tueddu i beidio â chwyno amdano.

Mae ymchwil gan eraill wedi canfod  bod meddwl yn bositif yn symbylu’r corff i weithio’n gyflymach a bod y broses o iacháu’n fwy effeithiol wrth leddfu ar symptomau trwy defnydd plasebo.

Ychwanegodd Dr Windle: “Er ei bod yn debygol eu bod yn dioddef, mae hen bobl yn debygol o ddweud ‘o, dwi’n iawn.’”.

Adroddwyd ar yr ymchwil mewn papur: Living with ill-health in older age: the role of a resilient personality. Windle, G., Woods, B., a Markland, D.A.  a ymddangosodd yn y Journal of Happiness Studies, 11,763–777 (2010).

Dyddiad cyhoeddi: 6 Ionawr 2011