O’r Byd Newydd i’n byd ni – cyfieithiad newydd o nofel epig Jerry Hunter
Mae cyfieithiad newydd o nofel Gymraeg gan Yr Athro Jerry Hunter yn taflu goleuni ar bennod lled-anghofiedig o Ryfel Cartref Lloegr – a hanes Cymru – pan ddaru milwyr o fyddin Cromwell daro ar griw o ferched yn gynnar wedi terfyn Brwydr Naseby ym 1645. Gyda Chymraeg y merched yn estron i glustiau milwyr Cromwell, tybiwyd mai Pabyddion Gwyddelig oedden nhw a lladdwyd dros gant ohonynt yn y fan a’r lle gan y milwyr.
Cyfieithiad Saesneg o'r nofel, Y Fro Dywyll, yw Dark Territory, a gyhoeddwyd yn Gymraeg yn 2014 ac a dderbyniodd adolygiadau clodwiw gan feirniaid a darllenwyr fel ei gilydd. Mae prif gymeriad y nofel, Rhisiart Dafydd, yn Biwritan o Gymro, ac mae ei ffydd bybyr yn ei arwain at groesawu achos y Senedd a derbyn trais byddin Cromwell ond mae’r gyflafan yn erbyn y merched yn peri iddo ail-ystyried ei ffydd a’i deyrngarwch at yr achos. Daw'r gwrthdaro mewnol hwn i’w benllanw wrth i Dafydd gael ei anfon i’r Byd Newydd i chwilio am wladfa goll o Biwritaniaid Cymreig.
Wedi ei disgrifio fel 'antur epig wedi ei gosod yn ystod un o'r cyfnodau mwyaf cythryblus mewn hanes', mae'r nofel hefyd yn cyflwyno cwestiynau am drais, grym, eithafiaeth grefyddol a diffyg goddefgarwch - cwestiynau sy'n annesmwyth o berthnasol i'n byd ni heddiw.
'Gyda'r nofel hon, roeddwn hefyd eisiau archwilio sylfeini ideolegol y cysyniad o "Eithriadoldeb Americanaidd"’, esboniodd Yr Athro Hunter.
'Am ganrifoedd, mae gwleidyddion yn yr UDA wedi cyfeirio at y genedl fel "golau disglair" i weddill y byd ei ddilyn. Trwy brism ffuglen, mae'r gwaith hwn yn edrych ar y realiti tywyll sydd wrth wraidd y credoau hynny. Yn arbennig felly gyda Trump yn arwain y wlad, a phan fydd hen chwedlau yn cael eu dwyn i gof unwaith eto fel modd o “wneud America yn wych unwaith eto"’, ychwanegodd.
Wedi ei eni a’i fagu yn Ohio, mae'r Athro Jerry Hunter yn Athro'r Gymraeg a Dirprwy Is-Ganghellor (Cyfrwng Cymraeg a Chysylltiadau â’r Gymuned) ym Mhrifysgol Bangor ac yn ogystal â'i gyhoeddiadau academaidd ar lenyddiaeth Gymraeg a'r profiad Cymreig-Americanaidd, mae hefyd wedi mentro i fyd ffuglen, gan ennill y Fedal Ryddiaith yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn 2010.
Mae Dark Territory wedi ei chyfieithu i'r Saesneg gan Yr Athro Patrick K. Ford o Adran Geltaidd Prifysgol Harvard. Mae’r Athro Ford yntau yn awdurdod rhyngwladol ar lenyddiaeth Geltaidd ac mae ei gyfieithiad o Y Mabinogion wedi bod mewn print am dros 40 mlynedd.
Am fwy o wybodaeth, ewch i http://www.ylolfa.com/cynnyrch/9781784614553/dark-territory
Dyddiad cyhoeddi: 5 Rhagfyr 2017