Plant a phobl ifanc yn rheoli epilepsi yn y cartref: Astudiaeth CHYME

Mary Burrows yn torri cacen i ddathlu lansio CHYME, gyda nyrs arbenigol epilepsi Sheila Lewis a chydweithwyr o'r Walton Centra a Phrifysgol Bangor, ynghyd a chleifion a pherthnasau.Cafodd project ymchwil sy’n anelu at alluogi plant a phobl ifanc ag epilepsi i fedru rheoli’r cyflwr yn well eu hunain yn cael ei lansio yn ddiweddar (Gwener 20 Ionawr 2012)  gan Mary Burrows, Prif Weithredwr BIPBC.

Nod y project ymchwil Plant a Phobl Ifanc yn rheoli Epilepsi (CHYME) yw gwella sut  mae plant a phobl ifanc ag epilepsi yn medru byw gydag epilepsi a’u triniaeth yn y cartref a’i reoli. Bydd yr ymchwil yn mynd at wraidd yr hyn y mae'r plant a'r bobl ifanc eu hunain yn eu gweld fel y sialensiau sy'n eu hwynebu, a sut y gall gweithwyr gofal iechyd proffesiynol eu dysgu i ddatrys y problemau hyn drostynt eu hunain, neu roi’r modd iddynt  wneud hynny. Bydd y project yn datblygu'r dystiolaeth ar ddefnyddio ymyriadau ymddygiadol mewn ymarfer clinigol arferol.

Dyfarnwyd cymrodoriaeth 2010/11 Cydweithio mewn Gwyddor Iechyd Academaidd  i Sheila Lewis, Nyrs Arbenigol Epilepsi yn y Walton Centre, i gynnal y project ymchwil CHYME. Hi oedd yr unig nyrs yng ngogledd Cymru  i dderbyn y wobr hon, ac un o ddwy nyrs ymysg 25 o weithwyr gofal iechyd proffesiynol Cymreig a gafodd y wobr bwysig hon. Ymgeisiodd 80 am y Wobr, sy'n rhoi amser i’w deiliaid gyflawni ymchwil glinigol.

Dywedodd Mary Burrows, Prif Weithredwr Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, fod "y Bwrdd Iechyd yn falch o fod yn rhan o'r project CHYME. Rydym bob amser yn awyddus i ddatblygu ffyrdd i helpu pobl reoli eu cyflyrau eu hunain yn y cartref. Hoffwn longyfarch Sheila ar dderbyn y Wobr. Edrychaf ymlaen at weld yr ymchwil yn cyfrannu at foderneiddio'r modd yr ydym yn darparu gofal yn y maes hwn."

Dywedodd Rhodri, sydd ag epilepsi,: "Heb gymorth a chyfraniad y nyrs a’r ymgynghorydd epilepsi, ni fyddai fy mywyd mor gadarnhaol ag y mae heddiw."

Meddai ei fam, Sandra "Mae iechyd fy mab wedi gwella'n fawr ers i ni ddechrau ymwneud â'r tîm meddygol epilepsi. Mae eu cefnogaeth wedi bod yn amhrisiadwy i fy mab ac i ninnau fel teulu. "

Cefndir y project ymchwil yw bod plant a phobl ifanc (6-18 oed) sy'n dioddef o   epilepsi mewn perygl o gael iechyd gwael, sy'n cynnwys ansawdd bywyd isel a phroblemau seico-gymdeithasol. Mae eu galluogi i reoli eu hepilepsi’n well eu hunain yn arwain at well ansawdd bywyd ac iechyd meddwl. Felly, mae cymorth i  alluogi pobl i reoli epilepsi’n well eu hunain yn flaenoriaeth.

Yn bresennol yn y cyfarfod lansio bydd pobl allweddol o BIPBC, Canolfan Niwrolegol Walton , addysg, prifysgolion, ac elusennau plant ac epilepsi lleol a fydd naill ai’n cymryd rhan yn yr ymchwil neu’n ei chefnogi. 

 Goruchwylir y project ymchwil gan yr Athro Jane Noyes a'r Athro Richard Hastings o Brifysgol Bangor. Dywedodd yr Athro Hastings: 'Mae CHYME yn enghraifft ardderchog o gydweithio rhwng sefydliadau iechyd, gweithwyr proffesiynol y GIG, a Phrifysgol Bangor i ddatblygu ymchwil er budd y cleifion; yn yr achos hwn plant a phobl ifanc ag epilepsi a'u teuluoedd'.

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ionawr 2012