Pobl ddwyieithog yn cymryd mwy o risg os rhoddir adborth iddynt yn eu mamiaith

Mae ymchwil diweddar ym Mhrifysgol Bangor yn dangos bod pobl ddwyieithog Tsieinëeg-Saesneg yn cymryd mwy o risg wrth gamblo os rhoddir adborth iddynt mewn Tsieinëeg yn hytrach na Saesneg.

Mewn papur sydd newydd ei gyhoeddi yn y cyfnodolyn Journal of Neuroscience, bu Shan Gao, Robert Rogers, a Guillaume Thierry o’r Ysgol Seicoleg ym Mhrifysgol Bangor ac Ondrej Zika o Brifysgol Aberystwyth yn ymchwilio i gymryd risg mewn gwahanol gyd-destunau iaith.

Fel rhan o’r ymchwil, gofynnwyd i fyfyrwyr sy’n siarad Tsieinëeg a Saesneg gamblo mewn arbrawf cyfrifiadurol. Rhoddwyd adborth iddynt naill ai mewn Tsieinëeg neu Saesneg mewn gwahanol rannau o’r arbrawf.

Dangosodd y canlyniadau bod y myfyrwyr yn gwneud penderfyniadau yn gyflymach a’u bod yn fwy tebygol o gamblo pan roddwyd yr adborth yn eu hiaith gyntaf.  Roedd yr adborth a roddwyd yn Saesneg yn arwain at lai o gamblo ac ymateb arafach i’w gymharu â’r adborth a roddwyd mewn Tsieinëeg.

Mae’r ymchwil yn awgrymu bod gan bobl fwy o ffydd mewn adborth a roddir yn eu hiaith gyntaf yn hytrach nag yn eu hail iaith, ac mae hynny yn ei dro yn arwain at gymryd mwy o risg.

Dywedodd yr Athro Guillaume Thierry:

“Dewch i ni gyffredinoli hyn i bob siaradwr dwyieithog. Os ydych yn cymryd rhan mewn gweithgaredd sy’n gofyn i chi gymryd risg, efallai y byddai’n well gennych gael adborth yn eich ail iaith er mwyn lleihau’r risg. Ac wrth gwrs, os yw rhywun eisiau i chi gymryd mwy o risg, dylent roi adborth i chi yn eich mamiaith. Beth sy’n ddiddorol am hyn yw ei fod yn berthnasol i adborth cadarnhaol yn unig ac nid i adborth negyddol.

Dyma’r unig dro yn fy ngyrfa i mi betruso am resymau moesegol cyn cyflwyno papur. Os byddai cwmnïau gamblo ar-lein yn defnyddio’r canlyniadau hyn, gallent gynyddu eu helw’n sylweddol. Ond eto, ar y llaw arall, os ydym yn lledaenu’r wybodaeth hon yn ddigon cyflym, gall unigolion dwyieithog fod yn ymwybodol o hyn, ac amddiffyn eu hunain trwy gamblo yn eu hail iaith.”

Shan Gao, Ondrej Zika, Robert Rogers, a Guillaume Thierry (Ebrill 15 2015) “Second language feedback abolishes the “hot hand” effect during even-probability gambling”. Journal of Neuroscience.

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ebrill 2015