Pobl ifanc o Lanelli'n cael eu canmol yn fawr am achub dyn o'r môr
Datganiad allanol gan Heddlu Dyfed-Powys Police
Mae’r HEDDLU wedi canmol dewrder rhyfeddol myfyriwr o Lanelli a rhuthrodd i'r môr i achub dyn.
Cyfarfu Uwcharolygydd heddlu Dyfed-Powys, Ifan Charles, â'r ffrindiau Tom Williams, Ciaran Phillips a Morgan Discombe-Hughes i ddiolch iddynt am weithredu wedi i ddyn fynd i drafferthion ar lan y dŵr.
Roedd y cyfeillion pedair ar bymtheg oed yn mwynhau noson ar draeth Llanelli pan sylwon nhw ar ddyn yn cerdded ar hyd y creigiau mewn man anghysbell.
Pan syrthiodd y dyn, gan daro ei ben, rhuthrodd Tom draw i’w helpu – gan ei dynnu allan o'r môr tra’r oedd ei ffrindiau'n galw am help.
Dywedodd y myfyriwr Bioleg Môr ac Eigioneg ym Mhrifysgol Bangor: "Roedden ni jest yn eistedd ar y traeth pan welson ni'r dyn ‘ma’n cerdded dros y creigiau. Roedden ni’n meddwl ei fod yn lle rhyfedd i fod yn cerdded, yna’n sydyn fe syrthiodd.
"Rhedais i draw i weld a oedd e'n iawn, ac roedd e'n anymwybodol gyda'i ben yn y dŵr. Llwyddais i'w godi allan a'i droi ar ei gefn er mwyn i mi allu gwneud yn siŵr nad oedd yn gwaedu."
Er gwaethaf help Tom, a pherygl y llanw’n codi, o fewn munudau roedd y dyn wedi mynd yn ôl i'r dŵr. Gan aros yn ddigyffro, dechreuodd Tom siarad ag ef mewn ymgais i'w ddenu i ddiogelwch, tra'r oedd ei ffrindiau’n galw 999 am gymorth.
"Llwyddais i'w gael i ddod allan o'r dŵr," meddai Tom, o Felinfoel. "Daeth ac eistedd wrth fy ymyl, ac roeddwn yn siarad ag ef am bethau arferol – unrhyw beth oedd yn dod i'n meddwl i. Dydw i ddim yn siŵr beth oeddwn i'n ei feddwl, ond roeddwn i'n gwybod bod angen i mi wneud rhywbeth.
"Roedd yn eithaf gwyllt i ddechrau, ac roedd yn amlwg ei fod dan straen, ond wedyn newidiodd ei feddylfryd yn gyfan gwbl. Roedd fel petai wedi newid yn llwyr – edrychodd allan i’r môr gan ddweud pa mor braf oedd yr olygfa. Dyna pryd roeddwn i'n gwybod ei fod yn iawn."
Cafodd Heddlu Dyfed Powys, gwasanaeth ambiwlans Cymru, gwylwyr y Glannau a'r RNLI eu hanfon i'r fan, lle roedd torf enfawr wedi ymgasglu i wylio.
Ar ôl cyrraedd, helpodd yr heddlu a phersonél gwylwyr y Glannau i gael y dyn dros 20 troedfedd o dir creigiog yn ôl i lwybr yr arfordir.
"Fe es i gyflwr o sioc yn syth wedyn,” meddai Tom. "Rwy'n credu bod yr adrenalin wedi mynd, ac roeddwn i ar bigau drain am ddiwrnod neu ddau ar ôl hynny. Roeddwn i'n cynhyrfu dim ond yn meddwl am y peth.
"Rwy'n iawn gyda'r hyn a ddigwyddodd erbyn hyn. Rwy'n gwybod fy mod wedi gwneud y peth iawn, ac yn meddwl pa mor lwcus oedd hi ein bod ni yno a’n bod wedi’i weld yn disgyn."
Cyfarfu Uwcharolygydd Heddlu Dyfed-Powys ar gyfer Sir Gâr, Ifan Charles, â Tom a'i ffrindiau ar ôl y digwyddiad i'w canmol am eu gweithredoedd.
Meddai: "Does dim amheuaeth bod y grŵp hwn o ffrindiau wedi achub bywyd dyn, a hoffwn ddiolch o galon iddyn nhw am eu cymorth y noson honno.
"Mae dewrder Tom yn rhedeg i helpu heb feddwl dwywaith, a galwad cyflym Ciaran a Morgan i'r gwasanaethau brys, yn haeddu'r ganmoliaeth fwyaf.
"’Does bosibl ei fod wedi bod yn beth hawdd i'w wneud, ond dylai'r tri fod yn hynod falch o'u gweithredoedd anhunanol."
Dyddiad cyhoeddi: 23 Gorffennaf 2020