Project ymchwil newydd yn rhoi sylw i flaenoriaethau cenedlaethol wrth ymladd bygythiad clefydau coed
Mae clefydau newydd yn risg arwyddocaol i iechyd coed a bioddiogelwch planhigion. Mae Cynghorau Ymchwil Llywodraeth y DU, DEFRA, y Comisiwn Coedwigaeth a Llywodraeth yr Alban wrthi’n buddsoddi £7M ar y cyd i gyllido saith project newydd mewn ymgais i ymdrin â’r bygythiadau a ddaw i goedwigoedd, coedlannau a choed yn y DU.
Mae Prifysgol Bangor yn bartner yn un o’r projectau hyn, gan gydweithredu â Phrifysgolion Stirling a Chaergrawnt a’r Asiantaeth Ymchwil Coedwigaeth. Bydd y project, sy’n dwyn y teitl “Modelling economic impact and strategies to increase resilience against tree disease outbreaks”, yn rhoi sylw i “the protection and enhancement of public benefits, including biodiversity and ecosystem services (…) building resilience in woodlands, and wider landscapes”, sef y prif argymhellion sydd newydd gael eu cyflwyno’n benodol gan Bwyllgor Tŷ’r Cyffredin ar yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig. Bydd hefyd yn cyfrannu’n sylweddol at alwad y Pwyllgor am waith ymchwil a datblygu tymor hir sy’n canolbwyntio ar baratoi ar gyfer bygythiadau yn y dyfodol i iechyd planhigion, er mwyn sicrhau ymateb effeithiol yn y DU.
John Healey, Athro Gwyddorau Coedwigaeth ym Mhrifysgol Bangor, sy’n arwain Prifysgol Bangor yn y project, a dyma oedd ganddo i’w ddweud:
“Mae’r heintiadau presennol o Phytophthora ramorum ar larwydd, a chlefyd coed ynn (chalara) yn fygythiad difrifol i goedwigoedd a choedlannau yng Nghymru, ac i’r swyddogaeth a gyflawnir gan goed ar raddfa ehangach. Mae’n fwy na thebyg y bydd clefydau a phlâu newydd yn parhau i gyrraedd ac ymledu, gan fygwth mwy o’n rhywogaethau coed a’n cynefinoedd coedwigol, oni fyddwn yn dysgu sut i reoli ein coedwigoedd er mwyn gwella eu gallu i wrthsefyll yr effeithiau hyn ac i ymadfer ohonynt. Yn ein project, byddwn yn datblygu dulliau newydd sy’n dod ag arbenigedd at ei gilydd ym meysydd clefydau coed, ecoleg, rheoli coedwigoedd, modelu mathemategol ac economeg. Byddwn yn gweithio tuag at wella ffyrdd o ymdrin ag un o’r sialensiau enfawr a wynebir gan gymdeithas wrth ymdrin â’r newidiadau sydyn hyn wrth iddynt effeithio ar ein planed.”
Dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2014