Straeon rhyngweithiol Food Dudes i helpu plant bach i fod yn egnïol drwy gydol eu hoes.

Catherine Sharp efo rhai o'r plant yng Nghanolfan Gofal Dydd ac Ymchwil Tir Na n-Og y brifysgol.Mae ymchwil y diweddar Athro Fergus Lowe a’r Athro Pauline Horne ar newid ymddygiad wedi arwain at ddatblygiad Sustem Newid Ymddygiad Food Dudes  llwyddiannus iawn er mwyn gwella iechyd a lles plant, ac sydd wedi eu mabwysiadu mewn sawl gwlad. Mae’r rhaglenni hyn sydd wedi ennill gwobrau, yn defnyddio egwyddorion ymddygiad pwysig, sef efelychu, gwobrwyo a blasu sawl gwaith i helpu plant rhwng 2-11 oed i fwynhau bwyta ffrwythau a llysiau a newid y bwydydd y byddant yn eu dewis am weddill eu bywydau. Mae’r Sustem wedi eu treialu yn rhyngwladol ac yn 2012, arweiniodd eu llwyddiant at greu cwmni menter gymdeithasol; Food Dudes Health.

Ond dim ond un agwedd ar gynnal ffordd o fyw iach yw bwyta’n iach; mae’n rhaid hefyd mynd i’r afael â lefel isel gweithgarwch corfforol plant er mwyn cael ffordd fwy effeithiol fyth o osgoi gordewdra ymysg plant. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi datgan bod dros chwarter y plant pump oed yng Nghymru dros eu pwysau neu’n ordew.  Gallai ymyrryd cynnar er mwyn sefydlu ymddygiad iechyd da bod yn fodd grymus o atal canlyniadau gordewdra, fel cynnydd yn y risg o glefyd y galon, clefyd siwgr a chanserau.

Mae seicolegwyr ym Mangor bellach yn defnyddio'r egwyddorion dysgu sydd yn sail i Sustem Newid Ymddygiad Food Dudes  i ehangu ar y rhaglenni  sydd ar gael i annog plant i fod yn fwy egnïol.

Mae Catherine Sharp, myfyrwraig PhD yn yr Ysgol Seicoleg  a fu’n gweithio ar ddatblygu’r rhaglen bwyta’n iach Food Dudes ar gyfer meithrinfeydd, yn ymestyn yr ymchwil i hybu lefelau gweithgarwch plant rhwng 2-4 oed. Mae’n datblygu’r rhaglenni yng Nghanolfan Gofal Dydd ac Ymchwil Tir Na n-Og y brifysgol.

Bydd un rhan o’r rhaglen yn cynnwys pedair stori antur weledol a chlywedol  ryngweithiol a fydd yn annog y plant i ymuno yng ngweithgareddau cymeriad Food Dudes a chanu caneuon symudol gyda’r storïwr/wraig. Gosodwyd y straeon a’r caneuon i gerddoriaeth gan gydweithwyr yn yr Ysgol Cerddoriaeth.

Bydd gweithgarwch corfforol y plant yn cael ei fonitro drwy iddynt wisgo mesurydd ar ddiwrnod stori.

Mae Catherine yn esbonio: “Rydym yn creu’r straeon fideo rhyngweithiol ar hyn o bryd ac yn bwriadu eu dangos i’r plant am y tro cyntaf fis nesaf. Wedi treulio oriau gyda’r plant yn y feithrinfa, rydw i’n siŵr y byddant yn wir fwynhau’r storïau. Hoffwn ddiolch i bawb sydd yn helpu ac yn cefnogi datblygiad y rhaglen hon y mae mawr angen amdani i gynyddu lefelau gweithgarwch plant oed meithrin.”

Dyddiad cyhoeddi: 2 Rhagfyr 2014