Gall cyfrifiaduron adnabod ein hemosiynau?

Tom Christy, myfyriwr ôl-radd a'r Athro Lucy Kuncheva yn arbrofi efo prototeipBydd datblygiad cyfrifiadur sy’n medru darllen ein hemosiynau’n arwain at bob math o ddefnyddiau cyfrifiadurol, gan gynnwys gemau cyfrifiadur lle mae’n rhaid i’r chwaraewr meddiannu’u hemosiynau er mwyn chwarae.

Mae Thomas Christy, sy’n gwneud doethuriaeth mewn Cyfrifiadureg ym Mhrifysgol Bangor yn gobeithio  dod yn nes at wireddu hyn drwy ddatblygu sustem a fydd yn galluogi cyfrifiaduron i adnabod a dehongli’n hemosiynau a thymer yn syth.

Mae gwaith Tom yn  ymwneud  â thechnegau adnabod patrwm a dysgu peiriannol (machine learning).  Ei goruchwyliwr, Yr Athro Lucy Kuncheva yn Ysgol Cyfrifiadureg y Brifysgol yw un o arbenigwraig blaenllaw’r byd ar adnabod patrwm a’i dosbarthiad i gategori, yn enwedig ar gyfer ensembles dosbarthu. Grŵp o raglenni ydy'r rhain sydd yn dadansoddi data ac yn pennu i ba label neu grŵp y dylid eu didoli. Mae’r penderfyniad terfynol yn cael ei gyrraedd gan y mwyafrif neu gonsensws, ac mae’n amlach na pheidio’n fwy cywir na phenderfyniadau unigol.

Y cynllun yw cyfuno gwybodaeth ton ymennydd sy’n cael ei hel drwy sensor sy’n cyffwrdd y talcen ac wedi’i osod ar benwisg, dargludydd ar y croen sy’n sensitif i newidiadau bach mewn chwys, sef yr arwydd gyntaf o straen, a phwls, a fydd yn adlewyrchu’r raddfa curiad y galon.

Bydd y data’n cael ei fwydo i’r ensemble dosbarthu  a fydd wedi’i osod i bennu pa emosiwn mae rhywun yn profi.

“Mae gen i ddiddordeb penodol mewn datblygu dyfais sydd yn synhwyro tymer ar y pryd. Bydd yn cyfuno dyfeisiadau biometreg sy’n bodoli eisoes, mewn system ysgafn a chludadwy a fydd yn gallu dadansoddi a dangos tymer a lefelau straen yr unigolyn,” meddai Tom.

Mae Tom yn gobeithio arwain y ffordd mewn meddalwedd ar gyfer technegau  dosbarthiad a fydd yn galluogi adnabod emosiynau chwaraewyr o fewn gemau cyfrifiadur. Bydd hyn yn agor marchnadoedd newydd ac anturus ar gyfer y diwydiant gemau. Gellid creu gemau newydd lle bo’r chwaraeydd yn gorfod rheoli’u hemosiynau er mwyn symud ymlaen trwy’r amgylchedd rhithwir.

“Mae’r maes yma o astudiaeth emosiwn yn dod yn gynyddol bwysig o ran ymchwil ym maes cyfrifiadureg. Cyfrifiaduro affeithiol (affective) yw’r enw a roddir arno,” esbonia’r Athro Lucy Kuncheva.

Mae nifer fawr o ddefnyddiau eraill ar gyfer y math yma o dechnoleg, er enghraifft, pennu dewis cwsmeriaid ac effeithiolrwydd brand, monitro lefelau pryder darpar filwyr wrth eu hyfforddi’n filwrol, darparu adborth sydyn ar gyfer ymddygiad  rhai sy’n gaeth wrth gwffio; mae’r rhestr o bosib yn ddiddiwedd.

Mae Tom yn cydweithio’n agos efo Ysgol Peirianneg Electroneg y Brifysgol ac wedi siarad efo MIT ( Massachusetts Institute of Technology) ym Moston, UDA wrth ddilyn ei ymchwil. Mae’n chwilio am ddiwydianwyr a mentrwyr a fyddai â diddordeb yn y maes hwn, i gydweithio â hwy.

Dylai unrhywrai â diddordeb gysylltu, yn y lle cyntaf, efo’r Athro Lucy Kuncheva drwy e-bost: l.i.kuncheva@bangor.ac.uk; neu ffôn 01248 383661.

DIWEDD
19.1.11
Manylion pellach: Athro Lucy Kuncheva drwy e-bost: l.i.kuncheva@bangor.ac.uk; neu ffôn 01248 383661.

Mae Tom Christy yn siarad Cymraeg- cysylltwch yn y lle cyntaf â Swyddfa’r Wasg ar 01248 383298 e bost press@bangor.ac.uk

Dyddiad cyhoeddi: 19 Ionawr 2011