Myfyrwyr Gwyddorau Chwaraeon yn cynadledda ym Mangor i ddysgu am yr ymchwil ddiweddaraf
O Lundain i Rio - cynghorion i athletwyr a’u timau cefnogi
Bydd myfyrwyr Gwyddorau Chwaraeon o bob cwr o’r DU yn ymweld â Phrifysgol Bangor yr wythnos hon (22-23 Mawrth) i rannu eu gwybodaeth a chlywed gan arbenigwyr blaenllaw yn y maes yng Nghynhadledd Flynyddol Myfyrwyr y Gymdeithas Gwyddorau Chwaraeon ac Ymarfer (British Association of Sport & Exercise Sciences).
Bydd y myfyrwyr, sydd i gyd yn hyfforddi i fod yn ymarferwyr chwaraeon ac ymarfer, yn awyddus i ddysgu am yr ymchwil ddiweddaraf a chlywed gan bobl sy’n gweithio gydag athletwyr a thimau pennaf y DU.
Bydd Ysgol Gwyddorau Chwaraeon, Iechyd ac Ymarfer y Brifysgol, sydd yn cynnal y digwyddiad, hefyd yn croesawu sawl cyn aelod o staff a chyn-fyfyriwr ôl-raddedig sydd bellach yn gweithio gydag athletwyr a thimau blaenllaw.
Ymysg y rheiny fydd Dr James Bell o Undeb Rygbi Lloegr, Dr Stuart Laing, Uwch Wyddonydd Arweiniol Llwybr Perfformiad gyda Sefydliad Chwaraeon Lloegr (English Institute of Sport) a Chwaraeon y DU (UK Sports). Un arall a fu’n fyfyriwr ôl-raddedig ac yn aelod o staff yn yr Ysgol yw Dr Callum Arthur, bellach yn ddarlithydd a Chyfarwyddwr Cwrs MSc Seicoleg Chwaraeon ym Mhrifysgol Stirling. Bydd y ddau’n ymuno ag ysgolheigion blaenllaw o brifysgolion y DU i rannu eu canfyddiadau hymchwil diweddaraf.
Ymysg y prif ddarlithwyr fydd yr Athro Lew Hardy o Brifysgol Bangor, a fydd yn trafod ei brofiadau yn hyfforddi rhai sydd wedi ennill medalau Olympaidd. Cadeiriodd Grŵp Llywio Seicoleg Cymdeithas Olympaidd Prydain rhwng 1989 a 2001, ac mae wedi gweithio gyda nifer o dimau cenedlaethol yn cynnwys Gymnasteg Prydain, a sgwad dan 19 Bwrdd Criced Lloegr a Chymru. Ar hyn o bryd mae’n cydweithio â Chwaraeon y DU (UK Sport) ar nifer o brojectau gyda’r nod o gynyddu’r nifer o fedalau y mae Prydain yn eu hennill yng Ngemau Olympaidd Rio.
Bydd araith yr Athro Hardy yn trafod swyddogaeth yr Ymarferydd-Ymchwilydd o fewn Seicoleg Chwaraeon.
Meddai: “Byddaf yn disgrifio hanes seicoleg chwaraeon ym Mhrydain i esbonio sut y gwahanodd ymchwil ac ymarfer. Byddaf yn disgrifio esiamplau o waith sydd wedi cynhyrchu ymchwil o’r radd flaenaf sy’n cwrdd â gofynion cymhwysol corff llywodraethu chwaraeon, ynghyd â model o sut y gallwn ddod â’r gorau o feysydd ymchwil ac ymarfer ynghyd i gynorthwyo datblygu dynion a merched ym myd chwaraeon.”
Bydd Steve Ingham, sydd â phrofiad o ddarparu cefnogaeth wyddonol i rai o athletwyr gorau’r DU, gan gynnwys Syr Steve Redgrave, Syr Matthew Pinsent a Jessica Ennis hefyd yn traddodi un o’r prif ddarlithoedd. Ac yntau’n Seicolegydd chwaraeon a Chyfarwyddwr Gwyddoniaeth a Datblygiad Technolegol yn Sefydliad Chwaraeon Lloegr (English Institute of Sport), mae gan Steve Ingham brofiad o gefnogi dros 1000 o athletwyr drwy bum cylchdro Olympaidd, gan helpu iddynt ennill 50 o fedalau Olympaidd a Phencampwriaethau’r Byd. Bydd yn cyflwyno “Ready for Rio but Targeting Tokyo.”
Hefyd yn cyflwyno ymchwil ar sut y gall yr athletwyr gorau aros yn iach wrth berfformio i’r eithaf bydd yr Athro Neil Walsh o Brifysgol Bangor.
Mae gwaith yr Athro Walsh wedi amlygu problem sy’n codi i athletwyr dygnwch ar y lefel uchaf yn ogystal ag i bobl sydd mewn swyddi â gofynion corfforol, sef bod hyfforddi neu weithio’n galed yn gallu llethu system imiwnedd y corff. Gall hynny arwain at gynnydd mewn anwydon a pheswch (heintiau’r llwybr anadlu uchaf) a all rwystro hyfforddi neu waith corfforol caled.
Fel yr esbonia’r Athro Walsh: “Mae’n baradocs bod athletwyr ac eraill sydd yn eithriadol o ffit yn gallu dal annwyd, peswch a heintiau eraill. Mae hynny oherwydd bod eu system imiwnedd yn cael ei ostwng dros dro yn dilyn ymdrech corfforol eithafol.
Rydym yn meddwl mai ffordd y corff o sicrhau nad yw’r ymdrech yn achosi gormodedd o lid yw hyn. Fodd bynnag, mae yna strategaethau syml y gall athletwyr ac eraill eu dilyn er mwyn lleihau’r risg o ddal haint. Mae'r rhain yn cynnwys elfennau fel bwyta diet sy’n hybu’r system imiwnedd a newidiadau i’r drefn hyfforddi i leihau’r straen ar y system imiwnedd.”
Dyddiad cyhoeddi: 18 Mawrth 2016