O lawr y siop i uchelfannau ymchwil â phlant
Bu mynd i’r brifysgol wastad yn freuddwyd gan Claire Hodgkinson ond, ar ôl cwblhau ei arholiadau Lefel A dros ugain mlynedd yn ôl, ni allai weld llwybr gyrfa yn ffurfio o’i blaen, felly, yn hytrach na dewis maes pwnc ar fympwy i’w ddilyn am dair blynedd, penderfynodd ymuno â rhaglen rheoli yn y sector mân-werthu.
Profodd lwyddiannau a dyrchafiadau a chyn iddi wybod, roedd yng Ngogledd Cymru, yn Ddirprwy Reolwr ar siopau yn Llandudno ac, yn y man, ym Mangor. Gan ei bod yng nghyffiniau Prifysgol Bangor o ddydd i ddydd, canfu Claire ei bod yn meddwl am addysg uwch unwaith eto a, phan ddechreuodd yr ieuengaf o’i thri phlentyn fynychu’r ysgol yn llawn amser, penderfynodd wneud cais i’r Ysgol Addysg a Datblygiad Dynol ym Mangor ac fe’i derbyniwyd ar y rhaglen BA mewn Astudiaethau Plentyndod.
Roedd bod yn rhiant sengl i dri o blant o dan ddeg yn golygu bod rheoli amser yn dod yn ffactor hollbwysig ym mywyd Claire fel myfyriwr:
“Roedd gofyn i mi wneud y gorau o bob cyfle i ddysgu. Roedd y staff ar y cwrs yn wirioneddol wych yn fy nghefnogi gyda fy llwyth gwaith – roedden nhw am i’w myfyrwyr lwyddo ac roeddent mor gefnogol ohona i,” meddai.
Ar gyfer ei thraethawd hir ym mlwyddyn olaf ei gradd, gweithiodd Claire ar raglen ymchwil Lleisiau Bach/Little Voices, sef rhaglen sy’n caniatáu i blant i gynnal eu prosiectau ymchwil eu hunain a chyflwyno sgiliau iddynt megis dulliau ymchwil, gwerthuso a dadansoddi a chyflwyno canfyddiadau terfynol, a hynny oll o fewn cyd-destun eu hysgol, eu cymuned a’u cyfoedion, gan ganiatáu iddynt sicrhau newid yn eu cymuned ar gyfer pethau sy'n bwysig iddynt. Wrth fyfyrio ar ei gwaith gyda’r project, dywedodd Claire:
"Nod y traethawd oedd gwerthuso methodoleg Lleisiau Bach, rhywbeth cwbl newydd yn achos y project. Roedd yn gyfle i ni gael safbwynt y plant am y profiad o fod yn rhan o broject ymchwil dan eu harweiniad hwy eu hunain, ac roedden ni’n gwybod o ganlyniad i’n darllen o amgylch y maes yn flaenorol nad oes llawer o dystiolaeth yn gysylltiedig â hyn ar hyn o bryd.
"Dewisodd y plant gael stondin ffrwythau yn yr ysgol. Mi ddaru nhw osod holiaduron ar-lein ar gyfer casglu barn rhieni a chynnal holiadur rhyngweithiol gyda phob plentyn yn yr ysgol cyn dadansoddi’r canlyniadau a chyflwyno eu canfyddiadau mewn gwasanaeth gerbron yr ysgol gyfan. Llwyddon nhw i ennill cefnogaeth y pennaeth ac maen nhw bellach wedi cael profiad llwyddiannus ar eu diwrnod mabolgampau ym mis Gorffennaf. Bydd y stondin yn cael ei chyflwyno’n llawn ym mis Medi.
"Roedd yn wych gweithio ar broject sydd â gwerth go-iawn ac rydym ni wedi cael cyfle ers hynny i gyflwyno ein hymchwil yn nyddiau hyfforddi Lleisiau Bach i gynrychiolwyr o Ganolfan Gyfreithiol y Plant, Comisiynydd Plant Cymru ac aelodau o’r sector addysg. Mae mor gyffrous meddwl y gallai fy ymchwil i fod yn ddefnydd a bod lle o hyd i mi ei ddatblygu ymhellach er bod fy ngradd wedi gorffen.
“Mae ennill fy ngradd yn sicr wedi bod yn her ond rydw i wedi cael llawer iawn o gefnogaeth gan y brifysgol ac rwy’n gallu dweud yn onest fy mod i wedi mwynhau pob munud o fod yma!"
Mae Claire yn graddio yr wythnos hon gyda BA mewn Astudiaethau Plentyndod ac mae’n gobeithio parhau â’i hymchwil ar lefelau Meistr a PhD.
Dyddiad cyhoeddi: 17 Gorffennaf 2019