Cymraeg ac Athroniaeth, Moeseg a Chrefydd Israddedig - Mynediad: Medi 2025/26*

Dyma gwrs sy’n eich caniatáu i fwynhau holl gyfoeth llenyddiaeth, drama a diwylliant creadigol y Gymraeg ochr yn ochr ag ystyried rhai o gwestiynau dyfnaf bywyd. Beth ydyw bod? Sut y gellir darganfod egwyddorion moesol? A ellir profi bodolaeth Duw – neu’r gwrthwyneb? Gall myfyrwyr sy’n mwynhau ysgrifennu creadigol ddilyn gweithdai barddoniaeth a rhyddiaith, ac mae hefyd fodiwlau arbennig i fireinio’ch sgiliau ysgrifennu proffesiynol. Byddwch yn rhannu’ch amser yn gyfartal rhwng astudio modiwlau penodol ym maes Cymraeg ac eraill ym maes Athroniaeth, Moeseg a Chrefydd.

Mae’r cwrs cyfan yn rhoi’r cyfle ichi adeiladu ar eich profiadau ac agor drysau newydd. Cewch ddysgu sgiliau beirniadol newydd er mwyn ymateb yn wreiddiol i lenyddiaeth, ac fe welwch hefyd berthnasedd y tradoddiad Cymraeg i rai o’r syniadau pwysicaf a mwyaf heriol a ddatblygwyd dros y canrifoedd, ledled y byd. Edrychwch o’r newydd ar weithiau creadigol o un o draddodiadau llenyddol cyfoethocaf Ewrop, o’r Canu Arwrol, chwedlau’r Mabinogi a barddoniaeth meistri megis Dafydd ap Gwilym, hyd weithiau blaengar a heriol y cyfnod diweddaraf, o’r ecofeirniadol a’r ffeminyddol i wyddonias a llenyddiaeth Gymraeg America. Ystyriwch sut mae llenorion y Gymraeg ledled y byd wedi ymateb i ofynion yr oesoedd, gan greu gweithiau ysgytwol, heriol a hardd. Mwynhewch y rhain ochr yn ochr â dysgu mwy am athroniaeth ddadansoddol a chyfandirol, a chrefyddau o’r traddodiadau Dwyreiniol a Gorllewinol.

O’r nofel, i’r ddrama, i iaith y cyfryngau a’r celfyddyd mwyaf arbrofol; o’r athronydd i’r diwinydd a’r pamffledwr gwleidyddol, mae’r radd hon yn rhoi’r cyfle i chi ddeall yn well beth yw meddwl, a sut mae mynegi’r meddwl hwnnw. Cewch roi’r ddealltwriaeth honno ar waith, wrth fagu sgiliau sy’n ymarferol yn ogystal ag yn ddadansoddol. 

Opsiynau Cwrs Ychwanegol

Mae gradd ar y cyd yn eich caniatáu i astudio’r un modiwlau craidd â myfyrwyr ar y cyrsiau anrhydedd sengl; byddwch yn dilyn llai o fodiwlau dewisol, ond ni fyddwch heb ddewisiadau chwaith. 

Mae’r dysgu’n digwydd drwy gyfrwng darlithoedd, seminarau, cyflwyniadau, astudiaethau achos a gweithdai. Byddwch yn gwneud traethodau, amrywiol ymarferion a thasgau wythnosol, gwaith darllen a pharatoi ar gyfer seminarau. Mae'r asesu’n gyfuniad o’r gwaith cwrs ac arholiadau, a rhai modiwlau wedi’u hasesu’n llwyr ar sail gwaith cwrs. Mae modiwlau arbennig ar gael ar gyfer myfyrwyr ail-iaith, a chefnogaeth lawn ichi drwy gydol y cwrs gradd. 

Beth fyddwch chi’n ei astudio ar y cwrs yma?

Yn y flwyddyn gyntaf, drwy ddarllen testunau allweddol byddwch yn ymgyfarwyddo ag agweddau sy’n greiddiol i athroniaeth a chrefydd, hyd yn oed os nad ydych wedi astudio’r meysydd hynny o’r blaen, o Athroniaeth Crefydd, Moeseg a Rhesymeg, i Ddirfodaeth a ‘Marwolaeth Duw’. Cewch hefyd ddarllen barddoniaeth, rhyddiaith a drama, gyda’r cyfle os dymunwch i ddilyn gweithdai ysgrifennu creadigol. 

Yn yr ail flwyddyn a’r drydedd, cynigir amrywiaeth helaeth o fodiwlau: e.e., y nofel o Daniel Owen i Dewi Prysor; y theatr Gymraeg o Saunders Lewis hyd at Aled Jones Williams’ barddoniaeth fodern ac awdlau’r eisteddfod; dramâu teledu Meic Povey; Dafydd ap Gwilym; y Mabinogion. Neu beth am astudio diwylliant Cymraeg Cymry America, a hyd yn oed holi “Beth yw Llenyddiaeth?” (mae’r modiwl ‘Athroniaeth a Llenyddiaeth’ yn pontio rhwng y ddwy ddisgyblaeth dan sylw). Mae modiwlau ar feddylwyr mawr y traddodiad gorllewinol, yn ogystal â rhai sy’n cymharu meddwl y gorllewin a’r dwyrain, ac mae ystod eang o fodiwlau Cymraeg sy’n cwmpasu meysydd mor amrywiol â Bwdhaeth, Addysg Grefyddol, Gwrth-Semitiaeth a’r Holocost, neu’r Gaethfasnach Drawsatlantig. 

Mae modiwlau Astudio Annibynnol a’r Traethawd Hir yn rhoi’r cyfle ichi ymchwilio’n ddyfnach i bwnc sydd o ddiddordeb arbennig ichi, boed awdur neu lenor unigol megis Caryl Lewis, Geraint Jarman neu Nietzsche, neu faes fel ecofeirniadaeth, rhywedd a thrawsrywedd, llenyddiaeth a chaethwasiaeth, agweddau at adfywio ieithyddol, etc. 

Modiwlau ar gyfer y flwyddyn academaidd gyfredol

Mae’r rhestrau modiwlau ar gyfer eich arwain yn unig ac fe allant newid. Cymerwch olwg ar yr hyn y mae ein myfyrwyr yn ei astudio ar hyn o bryd ar tudalen Modiwlau Cymraeg ac Athroniaeth, Moeseg a Chrefydd.

Mae cynnwys y cwrs wedi’i nodi i’ch arwain yn unig ac fe all newid.

Costau Cyffredinol yn y Brifysgol

Myfyrwyr Cartref (DU)

• Cost cwrs israddedig llawn-amser yw £9,250 y flwyddyn (2025/26).
• Y ffi ar gyfer pob blwyddyn dramor integredig yw £1,385 (2025/26).
• Y ffi ar gyfer blwyddyn mewn diwydiant integredig fel rhan o'r cwrs yw £1,850 (2025/26).

Mwy o wybodaeth am ffioedd a chyllid i fyfyrwyr Cartref (DU).

Myfyrwyr Rhyngwladol (yn cynnwys yr UE)

• Ffioedd Dysgu Myfyrwyr Rhyngwladol
• Costau Byw ac Ysgoloriaethau Myfyrwyr Rhyngwladol

Costau Ychwanegol
Mae yna hefyd rai costau ychwanegol cyffredin sy'n debygol o godi i fyfyrwyr ar bob cwrs, er enghraifft:

• Os dewiswch chi astudio dramor neu gymryd y Flwyddyn Profiad Rhyngwladol fel rhan o'ch cwrs.
• Os ydych chi'n mynd i'ch Seremoni Raddio, bydd cost llogi gŵn (£25- £75) a chost am docynnau i westeion ychwanegol (tua £12 yr un).

Costau ychwanegol cwrs-benodol

Yn dibynnu ar y cwrs rydych chi'n ei astudio, efallai y bydd costau ychwanegol cwrs-benodol y bydd gofyn i chi eu talu. Gellir rhoi'r costau hyn mewn tri chategori:

1. Costau Gorfodol: mae'r rhain yn gysylltiedig â modiwl craidd neu orfodol penodol y mae'n ofynnol i chi ei gwblhau i gwblhau eich cymhwyster e.e. teithiau maes gorfodol, gwisgoedd i fyfyrwyr ar leoliad, gwiriad gan y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (DBS).
2. Costau Angenrheidiol: efallai na fydd pob myfyriwr yn cael y costau hyn, a bydd yn amrywio yn dibynnu ar y cwrs e.e. aelodaeth o gorff proffesiynol, teithio i leoliadau, meddalwedd arbenigol, cyfarpar diogelu personol.
3. Costau Dewisol: mae'r rhain yn dibynnu ar eich dewis o fodiwlau neu weithgaredd, ac fe'u dangosir er mwyn rhoi syniad ichi o'r costau dewisol a allai godi i sicrhau bod cymaint o wybodaeth â phosibl ar gael i chi cyn i chi wneud eich dewis. Gall y rhain gynnwys digwyddiadau graddio ar gyfer eich cwrs, teithiau maes dewisol, tripiau Wythnos Groeso.

Gofynion Cyffredinol y Brifysgol

I astudio cwrs gradd mae’n rhaid i chi gael isafswm o bwyntiau tariff UCAS. Am eglurhad manwl o bwyntiau tariff UCAS, ewch i www.ucas.com.

Rydym yn derbyn myfyrwyr â phob math o gymwysterau a chefndiroedd ac yn ystyried pob cais yn unigol.

Mae’n rhaid i bob ymgeisydd gael sgiliau sylfaenol da ond mae’r Brifysgol hefyd yn gweld pwysigrwydd sgiliau cyfathrebu a thechnoleg gwybodaeth. 

Mae’n bolisi gan y Brifysgol i ystyried ceisiadau gan ddarpar fyfyrwyr anabl yn yr un modd â; phob cais arall.

Rydym yn ystyried ceisiadau gan fyfyrwyr hŷn sy’n medru dangos fod ganddynt y gallu a’r ymrwymiad i astudio rhaglen prifysgol. Bob blwyddyn rydym yn cofrestru nifer sylweddol o fyfyrwyr hŷn. Am fwy o wybodaeth am astudio fel myfyriwr aeddfed, ewch i adran Astudio ym Mangor.  

Ni fu erioed gymaint o alw am weithlu a all ddefnyddio’r Gymraeg ar lefelau proffesiynol uwch. Mae’r nod yn glir, wedi ei osod gan Lywodraeth Cymru: miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050, a Chymru ddwyieithog yng ngwir ystyr y gair. 

Wrth anelu am y nod hwnnw bydd galw mawr am raddedigion hyderus eu Cymraeg. Bydd gradd mewn Cymraeg ac Athroniaeth, Moeseg a Chrefydd, yn eich cymhwyso yn ardderchog, gan gyfuno dau faes sy’n eang eu posibiliadau. Mae ystadegau cyflogadwyedd yn dangos, flwyddyn ar ôl blwyddyn, fod graddedigion mewn Cymraeg yn llwyddo’n arbennig i ganfod gwaith cymwys – yn wir maent yn llwyddo’n well na graddedigion aml i bwnc arall. Mae’r gallu i gyfathrebu’n effeithiol yn y Gymraeg – ar lafar ac yn ysgrifenedig – yn sgil hanfodol mewn nifer gynyddol o swyddi, ac nid yw astudio gradd gyfan – neu ran helaeth ohoni – drwy gyfrwng y Gymraeg yn cau drysau i swyddi rhyngwladol chwaith. Y gwrthwyneb sy’n wir.

Mae llwyddiant proffesiynol rhyfeddol ein myfyrwyr ym maes gwaith – a’u gyrfaoedd amrywiol – eisoes yn profi pa mor gwbl berthnasol yw’r cwrs hwn i ofynion y Gymru gyfoes. Mae cyfran yn cael eu denu i fyd addysg, yn athrawon cynradd ac uwchradd, yn brifathrawon, yn swyddogion addysg ac yn gyfarwyddwyr addysg. Aiff eraill i fyd addysg bellach ac i fod yn ddarlithwyr mewn prifysgolion. Mae dysgu Cymraeg i oedolion hefyd yn faes allweddol. Mae’r byd teledu a’r cyfryngau digidol a phrint – gan gynnwys canolfan y BBC ym Mangor – yn cynnig trawstoriad o swyddi diddorol, a denwyd cyn-fyfyrwyr eraill at faes cyhoeddi llyfrau, ysgrifennu creadigol a sgriptio teledu, cysylltiadau cyhoeddus a marchnata. Mae’r galw yn parhau hefyd am weinyddwyr a swyddogion dwyieithog ar gyfer llywodraeth leol. Mae graddedigion mewn Athroniaeth, Moeseg a Chrefydd hefyd yn edrych i gyfeiriad gwaith cymdeithasol, y weinidogaeth, cwnsela, llyfrgellyddiaeth etc.

Cyfleoedd ym Mangor

Mae Gwasanaeth Sgiliau a Chyflogadwyedd y Brifysgol yn cynnig amryw o adnoddau i’ch helpu i gyflawni eich amcanion ar ôl graddio.

Rhaglen Interniaeth Prifysgol Bangor

Mae Prifysgol Bangor yn cynnal cynllun interniaeth â thâl yn adrannau academaidd a gwasanaethau’r Brifysgol.

Gwirfoddoli

Mae gwirfoddoli yn ehangu eich profiadau ac yn gwella eich cyflogadwyedd. Cewch fwy o wybodaeth am wirfoddoli ar wefan Undeb y Myfyrwyr.

Gweithio tra'n astudio

Mae TARGETconnect yn hysbysebu swyddi lleol, cenedlaethol a rhyngwladol i raddedigion, cyfleodd profiad gwaith ac interniaethau a chyfleon gwirfoddol.

Adroddiad Cyflawniad Addysg Uwch (HEAR)

Ceir pob myfyriwr sy’n graddio adroddiad terfynol HEAR. Mae’r adroddiad yn rhestru holl gyflawniadau academaidd ac allgyrsiol fel bod darpar gyflogwyr yn ymwybodol o’r sgiliau ychwanegol rydych wedi eu hennill tra yn y Brifysgol.

Mae opsiwn 'gyda Blwyddyn Sylfaen' ar gael ar gyfer y cwrs hwn. Gwnewch gais am Cymraeg i Ddechreuwyr neu Hanes (gyda Blwyddyn Sylfaen)