Gallai cregyn crancod ddarparu firwsladdwr newydd ar gyfer Offer Gwarchod Personol
Mae deunydd sy'n deillio o gregyn crancod gwastraff yn cael ei brofi i'w ddefnyddio fel firwsladdwr ar Offer Gwarchod Personol a dyfeisiau meddygol eraill.
Mae cwmni Pennotec (Pennog Cyf) o Ogledd Cymru yn gweithio gydag arbenigwyr ym Mhrifysgol Bangor i ddatblygu haen unigryw sydd â nodweddion hirhoedlog yn dinistrio firysau.
Nod y cwmni yw cynhyrchu haen ar gyfer Offer Gwarchod Personol a dyfeisiau meddygol, a allai atal lledaeniad coronafirws.
Byddai hyn yn darparu ystod o gynhyrchion arloesol sydd nid yn unig yn amddiffyn rhag coronafirws ond a fyddai hefyd yn lladd unrhyw firws sy'n dod i gysylltiad â'r deunyddiau â haen arnynt.
Dr Viacheslav Tverezovskiy yn labordy'r Ganolfan BioGyfansoddionGan weithio gyda chemegwyr yng Nghanolfan Biogyfansoddion y Brifysgol, mae Pennotec wedi addasu chitosan, y cemegyn sy'n deillio o gregyn crancod, yn ddeunyddiau naturiol gwrth-ficrobaidd ar gyfer y sector gofal iechyd a fydd yn helpu lleihau'r risg o heintio yn sgil firysau.
Ar ôl i'r haenau sy'n seiliedig ar chitosan gael eu datblygu, bydd eu heffeithiolrwydd yn erbyn firysau, yn enwedig coronafirysau, yn cael eu profi yn y labordy.
Mae'r partneriaid Pennotec a Chanolfan Biogyfansoddion Prifysgol Bangor yn gweithio ar y datblygiad ar ôl ennill cyllid o alwad cyllid Llywodraeth y Deyrnas Unedig (Innovate UK) sydd wedi'i thanysgrifio'n drwm, 'Arloesi dan Arweiniad Busnes mewn ymateb i darfu byd-eang'.
Fel cwmni Cymreig hynod arloesol, mae Pennotec wedi datblygu partneriaeth gydweithredol bwysig ymhellach gydag arbenigwyr firoleg a chyfleusterau labordy clinigol ym Mhrifysgol Caerdydd. Bydd y prosiect, a gefnogir gan raglen Cyflymu Arloesi Cyflymydd Arloesi Clinigol yr Ysgol Meddygaeth, yn gwerthuso priodweddau gwrthfeirysol cynhyrchion sydd wedi’u trin â chitosan yn erbyn COVID-19 sy’n gysylltiedig â coronafirws SARS-CoV-2.
Cyd-gyllidir Accelerate gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop trwy Lywodraeth Cymru.
Esboniodd Dr Viacheslav Tverezovskiy:
“Mae gan Ganolfan Biogyfansoddion y Brifysgol enw da am ddatblygu chitosan ac mae hyn yn cael ei danategu gan ein gwaith ar becynnu bwyd call lle rydym wedi dysgu sut i atodi cyfansoddion gwrthficrobaidd i wyneb deunyddiau. Mae hyn yn rhoi cychwyn da inni yn y datblygiad ac mae'n un o'r rhesymau pam enillodd ein cydweithrediad yr arian cystadleuol iawn hwn. "
Dr Jonathan Hughes, Rheolwr-Gyfarwyddwr PennotecDywed Jonathan Hughes, Rheolwr-Gyfarwyddwr Pennotec:
“Rydym yn gyffrous iawn am y defnydd newydd hwn ar gyfer ein chitosan. Mae ein busnes yn canolbwyntio ar ddatblygu cynhyrchion naturiol o wastraff sydd â buddion i iechyd, cymdeithas a'r amgylchedd. Mae deunyddiau meddygol yn wyriad newydd i ni, ”ychwanegodd.
“Mae ein bodolaeth mewn gwirionedd yn ddyledus i'n partneriaeth â Phrifysgol Bangor. Roedd mynediad i gyfleusterau'r Ganolfan Biogyfansoddion i weithio ar ein syniadau cynnyrch cynnar yn galluogi datblygu ein cwmni a'n hystod cynnyrch cyntaf. Rydym bellach yn gwerthu ystod o fformiwleiddiadau chitosan i gymwysiadau puro dŵr gan gynnwys cynhyrchion glanhau dŵr pwll a sba naturiol, sy'n lleihau faint o gemegau sydd eu hangen i gadw dŵr yn ddiogel ac yn lân.”
“Er bod llawer o gwmnïau’n gweithio i ddatblygu cyfansoddion gwrth-firws newydd, mae chitosan yn ddeunydd naturiol yn y maes hwn,” esboniodd Dr Viacheslav Tverezovskiy o Ganolfan Biogyfansoddion y Brifysgol.
“Rydym wedi bod yn gweithio gyda Jonathan ar chitosan ers blynyddoedd lawer,” ychwanegodd.
Mae gan y Ganolfan Biogyfansoddion hanes hir o weithio gyda diwydiannau i ddatblygu deunyddiau newydd o gynhyrchion naturiol a all ddisodli cydrannau neu gynhwysion sy'n deillio o ddeunyddiau na ellir eu hadnewyddu ar hyn o bryd fel olew mwynau.