Cynllun arloesol i greu adnodd addysgiadol am ynni cymunedol yng Nghymru
Cafodd adnodd addysgiadol newydd am ynni cymunedol ei dreialu ymysg myfyrwyr Ysgol Dyffryn Ogwen, Bethesda Dydd Mercher y 12fed o Orffennaf. Datblygwyd y nofel graffig ‘Tic-Toc: Nofel graffig am ynni, perchnogaeth a chymuned’ gan Sioned Hâf ac Angharad Penrhyn Jones, yn rhan o broject i godi ymwybyddiaeth am y sector ynni cymunedol yng Nghymru. Mae’r nofel graffig ar-lein yma yn dilyn trywydd Gwenno, y prif gymeriad, wrth iddi gwestiynu’r system ynni presennol a darganfod potensial ynni cymunedol i gyfrannu tuag at ddyfodol cynaliadwy hirdymor.
Dywedodd Dr Sioned Hâf, un o drefnwyr y project:
“Mae ymwybyddiaeth yng Nghymru o botensial ynni cymunedol, yn dueddol o fod yn anghyson a chymylog. Pwrpas yr adnodd yma yw sicrhau fod gan ein pobol ifanc y cyfle i gwestiynu ein system ynni presennol, hanes ein defnydd o adnoddau naturiol a thanwydd ffosil, a chwestiynu materion i wneud â pherchnogaeth a datblygu ynni adnewyddadwy yn lleol, er budd cymunedau. Er taw adnodd addysgiadol yw’r holl becyn, mae’r stori ei hun ar gael i unrhyw un sydd am ddarllen stori syml am sut all cymunedau gael perchnogaeth dros eu hadnoddau a'i ffawd, trwy gydweithio. Mae’r stori hefyd yn adlewyrchiad ac yn deyrnged i’r degau o brojectau ynni cymunedol a’r unigolion ymroddedig sy’n eu harwain ar draws Cymru.”
Mae partneriaid y project yn cynnwys grwpiau ynni cymunedol Ynni Ogwen, Awel Aman Tawe, Green Valleys, DEG ac Ynni Cymunedol Cymru. Bydd y pecyn terfynol yn cael ei lansio am 11.00-12.00 ar y 12fed o Awst ar stondin Prifysgol Bangor yn yr Eisteddfod Genedlaethol. Bydd yr adnodd ar gael yn y Gymraeg a’r Saesneg.
Dywedodd Dafydd Roberts, un o athrawon Ysgol Dyffryn Ogwen:
“Mae hwn yn broject pwysig iawn i ni yn yr ysgol. Braf yw cael adnodd o’r fath sydd yn ein cynorthwyo i gyflwyno a thrafod ynni adnewyddadwy cymunedol. Mae’n grêt bod ein disgyblion yn cael y cyfle i ddarllen stori ar ffurf nofel graffig, sydd yn ffurf dweud stori wych i bob oedran, ac yna cael trafodaeth am faterion i wneud â pherchnogaeth a chreu ynni glân lleol er budd y gymuned. Mae hefyd yn ddelfrydol i ni, oherwydd bod yna broject ynni cymunedol, Ynni Ogwen, yn ein pentref, felly mae’n wych gallu pontio gyda’r project arloesol hwn.”
Cyllidwyd y project hwn gan Gyfrif Cyflymu Effaith (IAA) yr ESRC ym Mhrifysgol Bangor.
Dyddiad cyhoeddi: 13 Gorffennaf 2017