Cyfraith newydd yn cryfhau amddiffyniad rhag rheolaeth orfodol
Ruth Roberts (Myfyrwraig)
Mae newid hanfodol mewn deddfwriaeth yn dod i rym ddydd Llun yma, gan gryfhau amddiffyniad rhag troseddau rheolaeth drwy orfodaeth. Bydd unigolion a gafwyd yn euog o'r drosedd hon a'u dedfrydu i 12 mis neu fwy bellach yn dod yn awtomatig o dan Trefniadau Diogelu'r Cyhoedd Amlasiantaethol (MAPPA). Mae hyn yn codi rheolaeth drwy orfodaeth i'r un lefel o ddifrifoldeb â throseddau cam-drin domestig difrifol eraill, gan gynnwys bygythiadau i ladd a stelcian.
Mae MAPPA yn trefnu cydweithio rhwng asiantaethau allweddol, gan gynnwys yr heddlu, gwasanaethau prawf, gwasanaethau carchardai, ac eraill. Mae'r asiantaethau hyn yn rhwym yn gyfreithiol i weithio gyda'i gilydd i reoli'r risgiau a achosir gan droseddwyr yn effeithiol. Yn hanfodol, rhaid iddynt nawr rannu unrhyw wybodaeth sy'n awgrymu risg uwch i gynbartneriaid a'r cyhoedd yn ehangach. Mae data'n dangos bod gan droseddwyr a reolir o dan MAPPA gyfradd aildroseddu sy'n llai na hanner y cyfartaledd cenedlaethol, gan ddangos llwyddiant y rhaglen.
Mae rheolaeth drwy orfodaeth yn cynnwys patrwm o gam-drin seicolegol lle mae'r cyflawnwr yn defnyddio tactegau fel bygythiadau, gwaradwydd a dychryn i feithrin ofn a rheolaeth dros eu dioddefwr. Gall yr ymddygiad llechwraidd hwn ynysu dioddefwyr a'u dwyn o'u hannibyniaeth. Yn aml yn cyd-fynd â mathau eraill o gam-drin domestig, mae rheolaeth drwy orfodaeth wedi bod yn drosedd yn y DU ers 2015. Gall effeithiau rheolaeth drwy orfodaeth aros ymhell ar ôl i berthynas ddod i ben, gan wneud y newid deddfwriaethol hwn yn gam hanfodol ymlaen.
Mae'r gwelliant hwn, sy'n rhan o Ddeddf Dioddefwyr a Charcharorion 2024, yn berthnasol i droseddwyr a ddedfrydwyd i o leiaf 12 mis o garchar (gan gynnwys dedfrydau gohiriedig) neu'r rhai sy'n destun gorchymyn ysbyty am droseddau rheoli gorfodol a gyflawnir o fewn perthnasoedd agos neu deuluol. Mae'n anfon neges glir: mae goroeswyr rheolaeth orfodol yn haeddu cael eu clywed, eu credu a'u cefnogi.
Gall Clinig Cyngor Cyfreithiol Prifysgol Bangor eich cynorthwyo gyda materion fel hyn. Os hoffech apwyntiad ffoniwch 01248 388411 neu e-bostiwch bulac@bangor.ac.uk