Llywio Cynhaliaeth Plant ar ôl Gwahanu - Cytundebau Preifat a'r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant
Ruth Roberts (Myfyrwraig)
Mae'r llywodraeth yn gwneud newidiadau i'r system cynhaliaeth plant ym Mhrydain. Bydd miloedd o rieni sengl yn derbyn llythyrau yn esbonio'r trefniadau newydd. Mae'r llywodraeth eisiau i rieni gytuno ar daliadau cynhaliaeth plant yn "gyfeillgar". Os na allant gytuno, byddant yn wynebu taliad ychwanegol. Mae'r llywodraeth yn dweud bod yr hen system yn rhy ddrud.
Mae'r Adran Gwaith a Phensiynau yn annog rhieni sydd wedi gwahanu i greu eu trefniadau cynhaliaeth plant preifat eu hunain. Mae gwahanu yn gyfnod heriol, yn enwedig pan fydd plant yn cymryd rhan. Un agwedd allweddol i'w llywio yw cynhaliaeth plant a sicrhau bod anghenion ariannol eich plentyn yn cael eu diwallu.
Unwaith y bydd y Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant newydd yn rhedeg yn esmwyth, bydd taliadau'n cael eu cyflwyno am ddefnyddio'r gwasanaeth, gan weithredu fel cymhelliant i rieni ddod i'w cytundebau eu hunain. Gallwch osgoi'r taliadau hyn yn gyfan gwbl trwy sefydlu system talu debyd uniongyrchol.
Os yw'r person sydd â chyfrifoldeb gofal plant am i'r gwasnaeth gasglu'r arian y mae perygl iddynt golli 4% o'r swm. Gallai unrhyw bartïon sy'n talu hefyd golli 20% arall oherwydd y bydd y llywodraeth yn ei gadw. Bydd y wasanaeth yn darparu cyfrifiad cynhaliaeth i unrhyw un sy'n gwneud cais ond bydd ffi am hyn.
I rai rhieni, gall cyswllt â'r rhiant arall fod yn anodd neu'n anniogel. Os nad ydych am gysylltu â'r rhiant arall, neu os ydych chi'n poeni bod eich cyfeiriad yn hysbys, gallwch ofyn i'ch banc sefydlu cyfrif gyda chod didoli andaearyddol. Mae hyn yn darparu haen ychwanegol o breifatrwydd. Gall y Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant hefyd gasglu taliadau'n uniongyrchol gan y rhiant sy'n talu (trwy eu henillion, cyfrif banc, budd-daliadau neu bensiwn) a'u trosglwyddo i chi, gan leihau'r angen am ryngweithio uniongyrchol, ond am gost ariannol.
Mae'r diwygiadau wedi cael eu beirniadu gan asiantaethau sy'n cefnogi teuluoedd oherwydd yn amlwg mae'r ffioedd yn mynd i leihau faint o arian sy'n mynd tuag at ofal y plant.
Gall BULAC gynnig cyngor cyfreithiol ar faterion teuluol. Os hoffech apwyntiad, ffoniwch 01248 388411 neu e-bostiwch Bulac@bangor.ac.uk am apwyntiad.