Oeddech chi’n gwybod y gallai penodi Gweinidog Cyllid sydd â chysylltiadau da wella statws credyd eich gwlad?
Felly dywed arbenigwyr cyllid ym mhrifysgolion Bangor, Caergrawnt, East Anglia a Herriot Watt sy'n ysgrifennu yn y Journal of International Financial Markets, Institutions and Money.
Datgelir y canfyddiadau yn yr astudiaeth gyntaf i edrych ar effaith cysylltiadau gwleidyddol ar ansawdd cyfraddau sofran.
Dangosodd eu hastudiaeth o 38 Gweinidog Cyllid a lefelau statws credyd eu gwledydd dros gyfnod o ddeunaw mlynedd bod cysylltiadau proffesiynol rhwng gweinidogion cyllid a phrif weithredwyr y tair asiantaeth sgorio credyd mwyaf (Fitch, Moody's ac S&P) yn arwain at y gwledydd hynny’n derbyn statws credyd uwch.
Mae’r Athro Rasha Alsakka yn arwain y Grŵp Ymchwil Risg Credyd o fewn Sefydliad Cyllid Ewropeaidd yn Ysgol Busnes Bangor.
Fel yr eglura,
"Rydym yn ceisio gwella ein cyfradd credyd sofran, fel y gallwn leihau cost benthyca’r llywodraeth. Mae cyfraddau credyd sofran yn hollbwysig i wledydd, gan eu bod yn dylanwadu ar gyfraddau dosbarthiadau eraill o asedau o fewn y wlad, ac yn helpu gwledydd i gael mynediad at gyfalaf, yn galluogi llif buddsoddiad uniongyrchol ac yn effeithio ar effeithlonrwydd a sefydlogrwydd marchnadoedd cyfalaf ar draws ffiniau gwledydd.”
“Mae gan y cyhoedd hefyd ddiddordeb cynyddol mewn newyddion sy’n ymwneud â chyfraddau credyd sofran, yn enwedig yn ystod cyfnod yr etholiad, gan eu bod hefyd yn awgrym o ansawdd y llywodraethau presennol.”
“Mae cyfraddau sofran yn golygu casglu nid yn unig data gwrthrychol, ond hefyd gwybodaeth oddrychol. Er mai amcan asiantaethau sgorio credyd yw darparu mesurau diduedd, gwrthrychol ac annibynnol o deilyngdod credyd, gall rhagfarnau fod ymhlyg yn y cyfraddau neu fod wedi eu mynegi’n ddiarwybod ynddynt.
Mae ein canfyddiadau newydd yn awgrymu bod cysylltiadau proffesiynol yn cyfrannu at elfen oddrychol cyfraddau sofran.
Mae goblygiadau cryf yma o ran polisi, gan fod cysylltiadau proffesiynol yn effeithio ar gyfraddau gwledydd ac felly cost dyled a sefydlogrwydd economaidd llywodraethau.”
Mae'r gwaith hefyd yn datgelu bod gan elfen oddrychol y cyfraddau, a fesurwyd drwy gyfrwng cysylltiadau proffesiynol rhwng gwleidyddion a swyddogion gweithredol y prif asiantaethau sgorio credyd, rôl fwy amlwg mewn gwledydd sy'n datblygu na gwledydd datblygedig.
Datgelwyd hefyd y ffaith bod cyfraddau credyd, pan ofynnir amdanynt gan y wlad sofran, ar gyfartaledd yn uwch na chyfraddau na ofynnwyd amdanynt (na thalwyd amdanynt gan lywodraethau). Roedd yr astudiaeth hefyd yn amlygu gwahaniaethau diddorol pellach ar draws y tair asiantaeth sgorio credyd yn eu proses o asesu teilyngdod credyd llywodraethau.
Ychwanega’r Athro Alsakka,
“Mae ein canfyddiadau’n cynnig goblygiadau eang i reoleiddwyr, llywodraethau, cyfranogwyr y farchnad ac asiantaethau sgorio credyd. Dylent gydnabod y gall gwrthdrawiadau buddiannau ddigwydd drwy gysylltiadau personol rhwng cyhoeddwyr sofran ac asiantaethau sgorio, a allai roi manteision o ran cyfraddau i sofraniaid sydd â chysylltiadau da. Dylid ymdrechu i sicrhau bod cyfraddau uwch yn adlewyrchu'r wybodaeth wrth law yn hytrach na gwerthusiadau goddrychol gan asiantaethau sgorio.
Mae ansawdd y cyfraddau’n hanfodol i farchnadoedd ariannol weithredu’n effeithiol, ac felly mae'n hanfodol bod cyfranogwyr y farchnad yn ymwybodol o wir deilyngdod credyd y cyhoeddwyr.”
Awduron yr erthygl yw: Patrycja Klusak (Athro ym Mhrifysgol Herriot Watt, sydd hefyd yn gysylltol â Phrifysgol Caergrawnt), Yurtsev Uymaz (Athro Cysylltol, Prifysgol East Anglia), a Rasha Alsakka (Athro Prifysgol Bangor).
