Mae eleni yn nodi 40 mlynedd ers streic y glowyr. Bu sylw sylweddol i'r digwyddiad arwyddocaol hwn yn hanes Prydain ar ôl y rhyfel yn y cyhoeddiad o lyfrau ac erthyglau newydd, ffilmiau dogfen a chynadleddau academaidd. Mae'r cyflwyniad hwn yn gwneud ymyrraeth i gymhlethdod tarddiad a datblygiad y streic trwy dynnu ar dystiolaeth 96 o gyn-lowyr a gafodd eu cyfweld yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Mae astudiaethau achos o byllau yng Ngogledd Cymru a Swydd Gaerhirfryn yn darparu mewnwelediadau hanfodol i wleidyddiaeth y gwrthdaro, rhaniadau yn y Bwrdd Glo Cenedlaethol a'r Undeb Cenedlaethol y Glowyr, a'r ffyrdd y mae'r streic yn parhau i effeithio ar goffáu a threftadaeth mewn cymunedau ôl-lo.