Mae Gwyddor Systemau Daear ac Ynni ym Mhrifysgol Bangor yn uno ymchwilwyr rhyngddisgyblaethol o Ysgol Gwyddorau’r Eigion, yr Ysgol Gwyddorau Amgylcheddol a Naturiol, a’r Ysgol Cyfrifiadureg a Pheirianneg i astudio peirianneg y systemau ynni a’u rhyngweithiau cymhleth â sfferau’r Ddaear - sef y geosffer, yr hydrosffer, yr atmosffer, y biosffer a’r cryosffer.
Rydym yn ymchwilio i'r prosesau deinamig sy'n llywio ein planed, gan gynnwys yr hinsawdd, patrymau tywydd, tirffurfiau, ecosystemau, a'u cydgysylltiad. Trwy archwilio dolenni adborth, llifau egni, ac effeithiau gweithgarwch dynol, rydym yn darparu dealltwriaeth gynhwysfawr o gyflwr y Ddaear ddoe, heddiw, ac yfory. Yn ogystal â hynny, rydym yn canolbwyntio ar ddatblygu ac optimeiddio technolegau ynni, er mwyn mynd i'r afael â'r angen dybryd am ffynonellau ynni glân a chynaliadwy.
Mae ymchwilwyr yn ein thema hefyd yn archwilio ffyrdd o wella effeithlonrwydd a fforddiadwyedd systemau ynni, gan gynnwys ynni niwclear, solar a gwynt. Ar ben hynny, rydym yn dadansoddi effeithiau amgylcheddol ac economaidd-gymdeithasol defnyddio ynni carbon isel, ac yn cynnig polisïau i hwyluso’r broses o’i fabwysiadu. Mae'r thema ymchwil hon yn chwarae rhan hanfodol wrth liniaru’r newid yn yr hinsawdd a sicrhau diogelwch ynni a thwf economaidd. Mae ein hymchwil yn llywio penderfyniadau, yn hyrwyddo cynaliadwyedd, ac yn arwain ymdrechion i liniaru heriau amgylcheddol, er budd yr holl fywyd ar y Ddaear.
Yr ymchwilwyr dan sylw
Dr Sophie Ward
Mae Sophie yn eigionegydd ffisegol sy’n defnyddio modelau cefnforol cyfrifiannol i ystyried ymateb y cefnforoedd i’r newid yn yr hinsawdd a straenachoswyr anthropogenig, ac i archwilio ffyrdd cynaliadwy posibl o ddefnyddio adnoddau morol.
Dr Sopan Patil
Mae Sopan yn hydrolegydd dalgylch sydd ar hyn o bryd yn ymchwilio i sut mae’r newid yn yr hinsawdd a’r newid mewn defnydd tir yn effeithio ar ddarpariaeth gwasanaethau ecosystemau, megis lliniaru llifogydd, bioamrywiaeth, ac ynni dŵr, ar draws gwahanol fathau o dirweddau.
Dr Walter Villanueva
Mae Dr Villanueva yn Ddarllenydd mewn Peirianneg Niwclear, sydd, ar hyn o bryd, yn gwneud ymchwil a fydd yn helpu i gyflymu datblygiad y genhedlaeth nesaf o adweithyddion niwclear, megis Adweithyddion Cyflym wedi'u Hoeri â Phlwm a all gynnig gwell cynaliadwyedd, diogelwch, dibynadwyedd, ac ymwrthedd i luosogiad.
Dr Sophie-Berenice Wilmes
Mae Sophie-Berenice Wilmes yn archwilio ysgogwyr hinsawdd Archaen, sef y cyfnod yn hanes y Ddaear pan ffurfiwyd bywyd ar y Ddaear am y tro cyntaf, gan ddefnyddio gwahanol fodelau hinsawdd. Mae ei gwaith hefyd yn mynd i’r afael ag effeithiau newidiadau mewn dynameg llanw yn ystod yr Uchafbwynt Rhewlifol Diwethaf ar yr hinsawdd a chylchrediad y cefnfor.
Yr Athro Yueng-Djern Lenn
Mae Yueng yn eigionegydd ffisegol sy'n astudio sut mae'r cefnforoedd yn storio ac yn symud gwres o amgylch y byd mewn ffyrdd a all effeithio ar y tywydd, hinsawdd a'r cryosffer.
Yr Athro Simon Neill
Arbenigwr byd-eang mewn ynni adnewyddadwy morol: yn disgrifio adnoddau ynni tonnau ac ynni llanw, deall rhyngweithiad rhwng tonnau a’r llanw, optimeiddio integreiddiad grid o araeau o ddyfeisiau ynni adnewyddadwy morol, a meintioli effeithiau amgylcheddol echdynnu ynni o'r cefnforoedd.
Dr Lynda Yorke
Geomorffolegydd Cwaternaidd, y mae ei hymchwil yn bennaf yn ymdrin â dilyniannau afonol a rhag-rewlifol.
Dr Haoran Shi
Mae Haoran Shi yn fodelwr hydrodynamig, y mae ei ymchwil yn canolbwyntio ar hydrodynameg afonydd a llynnoedd. Mae ganddo ddiddordeb arbennig mewn efelychu effeithiau’r newid yn yr hinsawdd ar lynnoedd.
Dr Richard Dallison
Mae Dr Richard Dalison yn hydrohinsoddydd sy’n ymchwilio ar hyn o bryd i sut mae newid hinsawdd yn effeithio ar ddŵr wyneb ac yn effeithio ar yr adnoddau dŵr sydd ar gael ar gyfer sectorau fel ynni dŵr a chyflenwad dŵr cyhoeddus.
Dr Lynda Yorke
Mae Lynda yn ddaearyddwr sydd ar hyn o bryd yn ymchwilio i well cyfathrebu ynghylch newid hinsawdd a threftadaeth ddiwylliannol gyda chymunedau arfordirol.
Rhestr lawn o ymchwilwyr
- Dr Margot Saher (ail-greu hinsawdd, foraminifera, lefel y môr, rhewlifiant)
- Yr Artho Simon Neill (ynni adnewyddadwy, llygredd morol (plastig))
- Dr Richard Dallison (hydroleg, newid hinsawdd, adnoddau dŵr)
- Yr Artho Yueng Djern Lenn (cefnforoedd, hinsawdd, cryosffer)
- Yr Artho Iestyn Pierce (rheolaeth ac offeryniaeth ar gyfer systemau pŵer)
- Dr Panagiotis Ritsos (delweddu gwybodaeth, dadansoddeg weledol, realiti cymysg a rhithwir, rhyngweithio dynol-cyfrifiadur)
- Dr Tim Peters (coedwigaeth, symbiosis microb planhigion, cynaliadwyedd meithrinfeydd coed)
- Peter Robins (eigioneg ffisegol, peryglon yr aber, llygredd morol)
- Dr Lynda Yorke (geomorffoleg, treftadaeth, cymunedau)
I ddilyn
I ddilyn
I ddilyn
I ddilyn
Projectau allweddol
Mae ymchwilwyr yn y thema hon yn gweithio ar amrywiaeth eang o brojectau cymhwysol.
Gweld ein gwaith trwy lygaid ein hymchwilwyr
Newyddion diweddar a blog
-
5 Ionawr 2024Sut y bydd dŵr croyw o’r Arctig yn newid ein tywydd a hinsawdd?
-
13 Rhagfyr 2023Antarctic study proves glacier has undergone irreversible retreat – highlighting potential for widespread ice loss
-
3 Tachwedd 2023Llynnoedd lledred uchel yn cynhesu'n gyflym
-
22 Mai 2023Llynnoedd yn dangos newid yn nhro’r tymhorau
Ym Mangor, ymchwil yw sylfaen ein haddysgu. Gallwch astudio amrywiaeth eang o gyrsiau, ar lefel israddedig ac ôl-raddedig, sydd wedi ei seilio ar yr ymchwil byd eang rydym yn ei wneud yn y maes hwn.
Ym Mangor, ymchwil yw sylfaen ein haddysgu. Gallwch astudio amrywiaeth eang o gyrsiau, ar lefel israddedig ac ôl-raddedig, sydd wedi ei seilio ar yr ymchwil byd eang rydym yn ei wneud yn y maes hwn.
